Audi Forum en -fabriek
NSU Museum

Neckarsulm (D)


●  Motorfiets- en autoproductie in Neckarsulm
●  De verbinding tussen Audi en NSU
●  Het klanten- en relatiecentrum van Audi
●  Fabrieksbezoek Audi
●  Tweewieler- en NSU-museum


oktober 2006

Eeuwfeest met vier ringen

Een paar kilometer ten Noorden van Heilbronn in de Duitse deelstaat Baden-Württemberg ligt Neckarsulm. Het is geen grote stad: nog geen dertigduizend inwoners. Industrieel gezien heeft de plaats van oudsher echter een aanzienlijke betekenis. Hier stond eens de grootste motorfietsenfabriek ter wereld.
Vandaag de dag maakt Audi er zijn topmodellen A6 en A8, de supersportwagen R8 en speciale ‘op maat’ gemaakte uitvoeringen. De fabriek kent een lange en bewogen historie. In 2005 werd aan de rand van het industrieterrein het Audi Forum geopend, ontmoetingsplaats van medewerkers, klanten en liefhebbers.
De fabrikant nodigt belangstellenden graag uit een kijkje te komen nemen en nader kennis te maken met de Audiwereld. Een wereld van zorgvuldig opgebouwde merkwaarde, historische trots, klantgerichte luxe, maar natuurlijk ook het gewone werk aan de lopende band.
 

1. Audi-Forum en -fabrieken

Honderdduizend bezoekers kwamen in het weekeinde van 30 september en 1 oktober 2006 op bezoek bij Audi in Neckarsulm. Internationale gasten, maar ook buurtbewoners, medewerkers en hun familieleden vormden een bont gezelschap. Twee dagen stonden de deuren van de fabrieken letterlijk open. Het anderhalf jaar oude Forum was het middelpunt van de manifestatie. Aanleiding was de viering van honderd jaar autoproductie in Neckarsulm en de presentatie van het nieuwste paradepaardje van het merk, de bloedsnelle en opvallende sportwagen R8.

Zakelijk
Van al deze drukte is op de donderdag erna weinig te merken. Om half negen ’s ochtends gaat het er weer zakelijk aan toe. Dat betekent een Duits vriendelijke en attente ontvangst. Alle inspanningen zijn erop gericht het de klant en bezoeker naar de zin te maken. De Duitse auto-industrie cultiveert de merkbeleving tot ongekende hoogte. Zeker de premiummerken trekken alle registers open. Dat is hier te zien en te voelen. Er is niet op een dubbeltje gekeken. Vorm en inrichting van het ontvangstcentrum trekken de aandacht. Aan de buitenkant bepalen spiegelend glas en matgrijs aluminium het aanzien: de architectonische huisstijl van het merk. Kenmerkend voor de binnenkant is de ovale hal die tot het dak reikt. Verspreid over de ruimte staan de nieuwste modellen en een opvallende racewagen. De formule is afgeleid van het Forum in Audi-hoofdstad Ingolstadt, maar de uitwerking is toch totaal verschillend.
Wie als gast met de auto komt, parkeert die gratis pal naast de ingang op de eerste verdieping in een ruime en lichte parkeergarage. Deelnemers aan een fabrieksbezoek worden beschouwd als gasten. Van de mogelijkheid om de geboorte van een Audi van dichtbij mee te maken, wordt gretig gebruik gemaakt. Op deze doordeweekse ochtend is de groep zelfs te groot voor één gids.
 

Het opmerkelijke Audi Forum staat aan de rand van het fabriekscomplex.

Op de tweede verdieping is een presentatie van historische modellen.

Veertig jaar
Neckarsulm is trots op Audi en omgekeerd. Ondanks het eeuwfeest hebben beiden slechts veertig jaar iets met elkaar. De verbindende schakel is het merk met drie letters uit de plaatsnaam, NSU. De industriële bedrijvigheid begint al in de negentiende eeuw met het maken van breimachines en fietsen. Daar komen later motorfietsen en auto’s bij. De nadruk komt te liggen op gemotoriseerde tweewielers. In 1929 verkoopt NSU de autodivisie aan Fiat. Die specialisatie zorgt voor een stevige groei. Het bedrijf ontwikkelt zich na de oorlog tot de grootste motorfietsenfabrikant ter wereld, een titel die wordt overgenomen van een andere Duitse fabrikant, DKW. In de tijd van de welvaartsexplosie willen veel klanten voor hun dagelijks vervoer echter liever een auto. Na bijna dertig jaar gaat NSU weer auto’s maken. Er is wat juridisch gedoe, want Fiat maakt op dat moment in Duitsland modellen onder de merknaam NSU-Fiat. Maar in 1957 staat de Prinz in de showroom.
 

Een NSU uit de beginperiode van het merk als autofabrikant.

Ook NSU nam deel aan wedstrijden om de kwaliteit van de auto's te onderstrepen.

 NSU, genoemd naar Neckarsulm.

Wankelmotor
NSU legt zich toe op kleine modellen met de motor achterin. Het bedrijf experimenteert daarnaast met nieuwe technieken en introduceert als eerste fabrikant ter wereld een seriemodel met een zogeheten Wankelmotor, genoemd naar zijn uitvinder Felix Wankel (1902-1988). In plaats van op en neer gaande zuigers in een cilinder is er een driehoekige draaizuiger in een achtvormige kamer. De motor heeft veel minder onderdelen, is kleiner, lichter en loopt rustiger. NSU wil met een nieuwe grote auto de strijd met de gevestigde topmerken aangaan en kiest daarvoor deze motor. In de herfst van 1967 verschijnt de Ro 80, revolutionair van vorm en technisch baanbrekend. Een halfautomaat, stuurbekrachtiging en schijfremmen op alle wielen zijn standaard. Het koetswerk heeft een ongekend lage luchtweerstandscoëfficiënt. De wigvorm is zijn tijd ver vooruit. De auto wint de felbegeerde titel ‘Auto van het Jaar’.
 

NSU werd de grootste motorfietsenfabrikant ter wereld, maar maakte ook scooters en bromfietsen.

Ferdinand Porsche ontwierp een prototype voor zijn "volkswagen" in opdracht van NSU.

Begin en eind van de naoorlogse NSU-modellen: Prinz en Ro 80. In 1959 ging het van start, in 1977 viel het doek...

Zorgenkind
Commercieel is het concept een zorgenkind. De techniek laat te wensen over. De onbetrouwbaarheid van de motor slaat een deuk in het vertrouwen van de nieuwe klanten. Het grapje gaat dat als Ro 80-rijders elkaar ontmoeten, ze met het aantal opgestoken vingers aangeven hoeveel motoren ze al hebben versleten. De fabrikant komt de klant met veel coulance tegemoet, maar het kwaad is geschied. Bovendien is de verkoop- en serviceorganisatie niet ingesteld op de verkoop van luxe auto’s. In de showroom en werkplaats staan de dure Ro 80 en goedkope Prinzjes naast elkaar. De op status gerichte klant stelt dat niet op prijs. Zijn NSU kost immers meer dan een Mercedes 230.

Audi
NSU kan niet zelfstandig overleven. Volkswagen neemt het bedrijf over en laat het in 1969 samengaan met dochter Audi. De nieuwe onderneming heet Audi NSU Auto Union AG. Op dat moment staat Neckarsulm op het punt een nieuw model op de markt te brengen. Dat moet het gat tussen de kleintjes en de super-NSU dichten. Er is gekozen voor een traditionele motor. De vakpers heeft al kennis gemaakt met deze K70. In de (auto-) bladen zijn al foto’s verschenen. Concernmoeder Volkswagen houdt de introductie op het allerlaatste moment tegen, bang dat de auto de afzet van de eigen modellen in de wielen rijdt. De wagen zal er later toch komen, niet als NSU maar als Volkswagen. Het wordt de eerste VW zonder luchtgekoelde motor achterin! Echt succesvol wordt het model trouwens niet. Inmiddels raken de kleine NSU’s verouderd. Ze worden niet vervangen. De Ro 80 blijft als enig overgebleven model tot 1977 in productie. Dan valt definitief het doek. Twintig jaar heeft het tweede autoleven van NSU geduurd.
 

Beroemde modellen uit Neckarsulm: NSU 1000 en de sportieve TTS.
► Overzicht van alle naoorlogse NSU's.

Bergopwaarts
Met Audi gaat het steeds verder bergopwaarts. Het merk is in 1965 uit de vooroorlogse as herrezen als Auto Union de tweetaktmotoren in haar DKW’s vervangt door een viertakt en die koerswijziging beklemtoont met een naamsverandering. Het merk Audi keert na een kwart eeuw terug. Een uitgekiende modellenstrategie zorgt vervolgens voor een almaar stijgende omzet. Binnen het Volkswagenconcern is Audi de kraamkamer van nieuwe technologische vindingen. De fabriek in Neckarsulm blijkt een welkome aanvulling op de productiecapaciteit in Ingolstadt. Het stadje ruilt de drie letters van NSU graag in voor de vier ringen van Audi. Voor de plaatselijke werkgelegenheid is de autofabriek van grote betekenis. Het protest is dan ook hevig als Volkswagen in 1974/1975 de vestiging wil sluiten. De demonstratieve mars van zevenduizend medewerkers maakt indruk. Neckarsulm blijft open. Niet alleen de productie blijft behouden, ook de onderzoeks- en ontwikkelingsafdelingen krijgen voldoende ontplooiingskansen. Op het vlak van de toepassing van aluminium zijn ze inmiddels wereldspelers. Daarnaast ontstaan hier alle acht- en twaalfcilinder motoren van het merk.

Toekomst
De waarde van Neckarsulm staat al lang niet meer ter discussie. Het verleden ligt bij NSU, de toekomst bij Audi. Ter gelegenheid van het jubileum is de permanente Markenausstellung op de tweede verdieping van het Audi Forum ingericht met verschillende producten die hier ooit ontstonden: bromfietsen, scooters, motorfietsen en natuurlijk auto’s, van een vroege NSU via hekkensluiter Ro 80 tot en met drie generaties Audi 100. In honderd jaar zijn er inmiddels zes miljoen auto’s gemaakt.
Op een draaiend plateau staat een spierwitte racewagen van NSU in de schijnwerpers. Daarboven de slagzin Vorsprung durch Technik die Audi erfde van NSU. In Neckarsulm zijn beide merken onlosmakelijk met elkaar verbonden. In de fabrieken hangen overal foto’s van zowel Audi als NSU. Het merk dat bijna dertig jaar geleden overleed, leeft hier nog altijd voort.
 

Na NSU werd Neckarsulm de thuisbasis van de Audi 100. Hierboven de eerste en tweede generatie.

Rondleiding
Naast een lichtblauwe NSU TTS is de verzamelplaats voor de deelnemers aan de rondleiding. Net als de andere Duitse automerken toont Audi belangstellenden graag het fabricageproces. Via internet is het contact gemakkelijk gelegd. Er wordt een symbolische bijdrage van vier euro gevraagd. De gereedstaande touringcar brengt de bezoekers naar de eerste stopplaats op het industrieterrein. Een groot deel van het bezoek is te voet. De bus is een Mercedes. Hoewel Audi geen bussen bouwt, wil men op eigen terrein geen verwijzing maken naar de aartsrivaal uit Stuttgart. Op de neus is de ster dan ook vervangen door vier ringen.

Modernisering
De gids geeft onderweg via de uitgereikte draadloze oortelefoons tekst en uitleg. Hij legt de nadruk op de moderne productiemethoden met veel aandacht voor kwaliteit, werkomstandigheden en milieubescherming. Modernisering is een continu proces. Het fabrieksterrein is voortdurend in ontwikkeling. De jaarlijkse investering bedraagt 250 miljoen euro. Het gebouw waar tot voor kort de A2 werd gemaakt, krijgt nu een nieuwe bestemming. Toch is de ouderdom niet te verhullen. De leeftijd is de bejaarde dame aan te zien. Bovendien kampt men met een ruimteprobleem. Het complex ligt ingeklemd tussen de rivier en de spoorlijn. Uitbreiden kan alleen door op de bestaande gebouwen een extra verdieping te zetten. Dat is verre van ideaal. Vergeleken met nieuwe fabrieken, met als startpunt een braak liggend terrein en ontwerptekeningen van een ideale opzet, is er een duidelijke achterstand. De leeftijd van de gebouwen vertaalt zich ook in de inrichting. De werkomgeving is bepaald minder aantrekkelijk dan bij nieuwbouw, zoals bijvoorbeeld bij BMW in Leipzig (een reisverslag naar deze BMW-fabriek staat elders op deze website).

Persstraat
De eerste bestemming van de anderhalf uur durende reis is de persstraat. Het verzinkte staal voor de carrosserie van de A6 komt op grote rollen binnen. De eerste bewerking is het maken van plaatstaal, geschikt voor de persen. Bij de A8 is geen sprake van staal maar van het lichtgewicht aluminium. Het persen gaat dag en nacht door, zeven dagen in de week. Met vakbonden en arbeidsinspectie hoeven maar weinig afspraken te worden gemaakt. Robots doen hier het werk. De oranje “Kuka-Kollegen”, zoals onze gids ze steevast noemt, zwaaien met grote precisie de carrosseriedelen door de ruimte. De automatiseringsgraad is 96 procent. De mens is er voor de instellingen, de controle en het onderhoud. Bij de ruwbouw van de koetswerken is het niet anders. Elektronisch gestuurde machines en de modernste technologie maken de dienst uit. Permanente verbetering is ook de leidraad bij de gebruikte materialen en werkmethoden. Om de grootst mogelijke stijfheid van de carrosserie te bereiken, worden onderdelen tegenwoordig niet alleen gelast, maar tegelijkertijd gelijmd. Laserstralen beoordelen de kwaliteit van het werk. Alle gegevens worden elektronisch opgeslagen. Hier rekent men niet met millimeters maar met onderdelen daarvan.

Verboden
Terug naar de bus, op weg naar de montage. De tussenliggende fase van het lakken is verboden terrein voor bezoekers. De ruimte moet stofvrij blijven. Er wordt zes dagen per week gewerkt, net als bij de ruwbouw de klok rond. Onderweg rijdt een Audi pick-up voorbij. Liefhebbers, vrees niet! Dit is – gelukkig – geen nieuw model, maar een studieobject voor leerlingen. De auto wordt alleen op het fabrieksterrein ingezet.
Bij de montagehal van de Audi A6 zetten we de rondgang te voet voort. Hier wordt het gelakte koetswerk stap voor stap opgebouwd tot de auto zoals de klant die heeft besteld. De fabriek werkt uitsluitend op bestelling. De eerste indruk is veelzeggend. Dit is een andere wereld: hier draait het om menskracht. Niet letterlijk, want voor het zware werk is er machinale hulp. Maar de montage is in de auto-industrie nog altijd een arbeidsintensief proces. Deels gebeurt het werk hier in de fabriek, deels elders.

Modules
Een auto bestaat uit elf- tot veertienduizend onderdelen, afhankelijk van model en uitvoering. Sommige delen komen als complete modules van elders, van eigen afdelingen of van toeleveranciers. De voorbumper bijvoorbeeld, met alle bijbehorende onderdelen, is van een Franse toeleverancier. De onderneming heeft een vestiging vlakbij. Ook het dashboard komt in z’n geheel bij de werkers aan de lopende band. Precies op tijd. In luttele seconden zit het complete instrumentenpaneel er in.
Het bij elkaar brengen van koetswerk en onderstel heet in de autowereld het huwelijk. Bij Audi duurt de Hochzeit welgeteld 74 seconden. Dat is een cruciaal getal, want het bepaalt de productiecapaciteit, weet de gids te melden. Een verlenging of verkorting werkt direct door in het aantal auto’s dat per tijdseenheid kan worden geproduceerd.
 

Op de begane grond seriemodellen en een enkele aandachtstrekker.

Speciale modellen in de showroom van Audi exclusive, helemaal naar wens van de klant gemaakt.

Duizend
Per dag leveren de 11.000 productiewerknemers een kleine duizend voertuigen af. Tachtig procent A6, twintig A8. Eén op de vijf heeft het stuur rechts. Engeland en Azië, waaronder Japan, zijn belangrijke exportbestemmingen. Van iedere honderd auto’s gaan er tachtig over de grens. Voor het transport – en voor de aanvoer van onderdelen – komt de trein tot op het fabrieksterrein. Het overgrote deel van de auto’s is zwart of grijs. Dat zijn de smaakbepalende kleuren bij de luxe Duitse merken. Bij BMW en Mercedes-Benz is het niet anders. In opkomst, maar dan voor de uiterst sportieve modellen, is sneeuwwit. Maar dan ook helemaal, bij wijze van spreken van dakgoot tot uitlaatpijp.
Er wordt in drie ploegen gewerkt, vijf dagen per week. Ruim tien procent van de arbeidskrachten in de fabriek is vrouw. Dat is relatief weinig. Mede door gerichte eigen opleidingen zal dat percentage komende jaren toenemen, is de verwachting.

Manufaktur
Neckarsulm kent niet alleen de lopende band. De fabricage van de sportwagen R8 vindt plaats in een Manufaktur in een afgezonderd gebouw. Gebouw B14 om precies te zijn. Hier is de mate van automatisering beduidend lager. Vaklieden maken twintig auto’s per dag. Met een vanaf-prijs van ruim een ton (in Duitsland) is het vele handwerk economisch toch verantwoord. Nog gespecialiseerder en in veel opzichten ambachtelijker is het werk van het afzonderlijke bedrijf Quattro GmbH. Deze dochteronderneming richt zich op auto’s die geheel op verzoek van de klant worden samengesteld met accessoires, stoffen en kleuren die niet tot het standaard leveringsprogramma behoren.
 

Het Audi Forum is groots, luxe en overzichtelijk. De merkbeleving wordt tot in het uiterste bevorderd.

Op de eerste verdieping staan bijzondere uitvoeringen, op de tweede is de historische presentatie.

Een oude zescilinder racer van NSU.

Audi's slagzin Vorsprung durch Technik stamt van NSU. 

Aflevering
De bus brengt ons terug naar het Audi Forum. Daar zijn in de tussentijd in een speciale hal de auto’s opgesteld die zo meteen afgeleverd gaan worden. Veel klanten in Duitsland willen hun nieuwe auto bij de fabriek ophalen. Alle merken voorzien in die mogelijkheid. Het is een ceremonie, met uitleg en demonstratie, afgerond met een grote foto van de overhandiging van de sleutels. Als de auto de hal is uitgereden, mag die de rest van de dag gratis worden neergezet op het plein voor het Forum. Je kunt dan de fabriek of het stadje bezoeken voordat de terugreis met het nieuwe bezit begint. Een lunch of diner gebruiken kan ook. Onderdeel van het Audi Forum is het Nuvolari-restaurant, verwijzend naar de beroemde autocoureur die in de jaren dertig prijzen voor Auto Union in de wacht sleepte. Van de mogelijkheden wordt ruimschoots gebruik gemaakt. Aan het eind van de dag staat het plein vol glimmende, spiksplinternieuwe Audi’s. Duitsland kent een bijzondere autocultuur!
 

Audi exclusive levert dergelijke bekleding als de klant dat wil.

Exclusive
Dat sommigen wel heel veel waarde hechten aan hun vervoermiddel, toont de showroom van Audi exclusive op de eerste verdieping. Wie zich niet kan vinden in het toch niet kinderachtige standaardaanbod, kan hier een auto ‘op maat’ laten samenstellen. Je kiest precies de kleur die je wilt, laat speciaal gemaakte stoelen aanmeten van de leersoort die je zelf uitzoekt, neemt het stuur dat het lekkerst in de hand ligt, kiest velgen die vrijwel niemand anders heeft en rondt het geheel af met een lijstje accessoires waar een beetje automobilist toch eigenlijk niet buiten kan. Een hemelbekleding van leer bijvoorbeeld, of een televisie achterin. Dat aan het eind van de rit de beurs fors open moet, is bijzaak. Je moet niet verschrikt opkijken als de rijklaarprijs het dubbele is van de prijs van de standaarduitvoering. Wie autorijden als iets zuiver rationeels ziet, moet hier snel vertrekken. Dan is het Audi Forum niet de juiste plaats om te zijn. ■
 

Afleveren van nieuwe auto's bij de fabriek, ook als ze uit andere plaatsen dan Neckarsulm komen.

2. Deutsches Zweirad- und NSU Museum

Op een steenworp afstand van het Forum staat het Deutsches Zweirad- und NSU Museum. In twee historische gebouwen (“Waar vroeger de ridders leefden”, aldus de museumdocumentatie) is de geschiedenis van de fiets en motorfiets in beeld gebracht. De gebouwen zijn door een glazen trappenhuis met elkaar verbonden. In de huidige opzet bestaat de expositie sinds 1991. Dit voorjaar werd de afdeling racemotoren op de tweede verdieping opnieuw ingericht. Zo’n veertig fietsen en ruim tweehonderdvijftig klassieke motorfietsen staan in verschillende zalen chronologisch en thematisch opgesteld. Stuk voor stuk in onberispelijke staat. Het aandeel NSU’s is groot. Niemand zal er hier aanstoot aan nemen.
 

Twee historische gebouwen huisvesten het tweewieler- en NSU-museum. 

Klassieke fietsen, van de modellen met hoog voorwiel tot normale typen. Rechts een fiets van Adler, later autofabrikant.

Ook Wanderer (links) en Opel (rechts) maakten niet alleen auto's, maar ook fietsen.

NSU verbond zijn naam overduidelijk en goed zichtbaar aan de fiets! 

Een motorfiets is niet per definitie een tweewieler, blijkt wel uit enkele voorbeelden.

Fietsen
Direct voorbij de ingang is de afdeling fietsen. De geschiedenis begint bij een loopfiets. Via die malle modellen met hun manshoge voorwielen en kleine achterwielen kom je bij de ‘moderne’ fietsen. De Engelse fabrikant Rover (!) is één van de pioniers. Het valt op dat de basisopzet van de fiets in meer dan honderd jaar niet is veranderd. Zelfs de pogingen om de ketting te vervangen door een cardanas mislukten keer op keer.
Rover en NSU zijn niet de enige automerken met wortels in de fietsenbranche. Naast elkaar staan een Opel, Wanderer en Adler. Als fietsenfabrikant hebben ze allemaal al lang afgedaan. Aan auto’s was meer te verdienen. Maar ook als autoproducent is van het rijtje inmiddels alleen Opel overgebleven.
Bij de ingang van de motorfietsenafdeling staat de allereerste gemotoriseerde tweewieler, die van Gottlieb Daimler uit 1885. Het is een replica. Dat is geen schande, want ook het exemplaar in het Mercedes-Benz Museum in Stuttgart is nagebouwd.
 

De collectie is uitgebreid en omvat vele soorten en maten tweewielers.

Motorfietsen uit alle werelddelen zijn vertegenwoordigd, rechts de afdeling Britse motorfietsen.

Links een NSU voor inzet bij het leger, rechts voorloper/concurrent van de NSU Prinz, de Messerschmitt.

Verwarring
De benaming Deutsches Zweirad Museum kan voor verwarring zorgen. Er staan hier niet alleen producten van Duitse komaf. Amerikaanse, Italiaanse en Britse motorfietsen hebben allemaal hun eigen plek. Japanners ontbreken evenmin. Zij domineren immers vanaf de jaren zestig de wereldmarkt. Naast de vele serieproducten toont het museum ook bijzondere uitvoeringen. Een opmerkelijk exemplaar is een militair voertuig met de voorkant van een motorfiets en daarachter een carrosserie op rupsbanden. NSU bouwde het ding voor de Duitse Wehrmacht. De topsnelheid was niet minder dan zeventig kilometer per uur. Als symbool voor de teloorgang van de Duitse motorfiets staat er verder één auto. Nou ja, auto… een Messerschmitt Kabinenroller met twee zitplaatsen achter elkaar.
 

Het NSU-museum is in de kelder van het gebouw ondergebracht. 

Het NSU-museum laat zien hoeveel modellen motorfietsen en brommers het merk voort heeft gebracht.

Links een motor uit 1911, rechts een motor met zijspan uit 1956.

NSU-Museum
In de kelder is het NSU-Museum ondergebracht. Dat klinkt als weggestopt, maar die suggestie is misplaatst. De prachtige collectie geeft een goed overzicht van begin en einde van het merk, van breimachine tot Ro 80. De nadruk ligt uiteraard op de tweewielers, van de ouderwetse zware motoren met lange wielbasis tot de lichte brommers met het eivormige benzinetankje. Twee auto’s uit de eerste periode tot 1929 en nog eens vijf uit de ‘moderne tijd’ completeren het geheel. Speciale aandacht is er voor de Wankelmotor, waarvan opzet en werking aan de hand van een opengewerkt model worden uitgelegd. Het open sportwagentje met die motor heeft een prominente plaats gekregen. Aan de muur en in vitrines hangen, staan en liggen allerlei attributen en onderdelen die op één of andere wijze met het historische merk uit Neckarsulm te maken hebben.
Tussen het museum en het Audi Forum ligt een drukke weg. Het gemotoriseerde verkeer scheidt verleden en heden, maar smeedt ze hier tegelijkertijd ook aaneen. Dat is al honderd jaar zo en dat willen ze hier graag zo houden. ■
 

Na dertig jaar neemt NSU de productie van auto's weer ter hand, als klanten meer willen dan een scooter.

Links de Spider met Wankelmotor, rechts de sportieve 1200 TT.