Rolls-Royce Shooting Brake

Berkel en Rodenrijs / Rotterdam 


●  Ontmoetingen in coronatijd
●  Bijzondere Rolls-Royce 
●  Nieuw koetswerk op oud chassis
●  Restaurateur Richard Overmeer
●  Achtergrond Shooting Brake
 
mei 2020
aanvulling oktober 2022: tweede bezoek aan Overmeer
 

Vanuit huis op ontdekkingstocht

Zo veel mogelijk binnen blijven en af en toe een rondje fietsen voor de noodzakelijke beweging. Dat is het devies in deze tijd van coronacrisis. En dus zijn er logischerwijs geen bijeenkomsten met oude auto’s en zijn musea vooralsnog dicht. Niet iets om wakker van te liggen. De wereld kent grotere problemen. Nieuwe ontdekkingen op hobbygebied zijn er dus even niet, zou je denken. Dat blijkt niet helemaal waar. Door wat toevalligheden maken we toch een ontdekkingstocht. Grotendeels vanuit huis, met telefoon en iPad als onmisbare gidsen. Met als slotakkoord een bijzondere ontmoeting.
 

Dit is een verhaal dat aan elkaar hangt van toevalligheden en uiteindelijk leidt tot een interessante ontdekkingstocht met een heel bijzondere auto in de hoofdrol. Het begin is weinig spectaculair met een eenvoudig berichtje dat ik verstuur via WhatsApp. Tijdens het dagelijks rondje fietsen in de omgeving - met gepaste afstand tot anderen uiteraard - zie ik een oude Vauxhall Viva te koop staan. Sinds het begin van de ‘intelligente lock down’ is iedere ook maar enigszins afwijkende auto onderweg reden om even stil te staan en een fotootje te maken. Komende tijd zullen we immers weinig bijzonderheden tegenkomen. Heel uitzonderlijk zijn de modellen doorgaans niet. Zo'n Viva was ooit doodgewoon, al zie je dergelijke auto's nu nog maar zelden. Alledaagse gebruikstypes kennen weinig aanhangers in liefhebberskringen. Museumwaardig zijn ze evenmin. Dat gaat zeker op voor een exemplaar als dit, waaraan de roest zich flink tegoed heeft gedaan. De wagen is te koop, maar ik heb geen interesse. Ik fiets verder.
 

Een rondje fietsen en dan zie je opeens dit in de buurt.

De Vauxhall Viva uit 1972 is te koop. Er moet nog wel wat aan worden gedaan.

Farina
Dat de aantasting nog veel erger vormen kan aannemen, bewijst een serie auto's die ik bij een ander fietsrondje tegenkom. Een kennelijke liefhebber verzamelt middenklassers van BMC uit de jaren zestig, de zogeheten Farina-reeks: Morris Oxford, Austin A60 Cambridge en het luxere broertje Wolseley 16/60. Mogelijk is de intentie er ooit weer rijdende showmodellen van te maken, maar dan zijn we wel wat jaartjes verder. Her en der is duct tape gebruikt om gaten te dichten en onderdelen vast te plakken.
Tijdens weer een ander ritje stuit ik vlak na elkaar op twee Peugeots 404 Break langs de kant van de weg. Ook weer niet reuze zeldzaam, maar in deze tijd moet de liefhebber het daar even mee doen.
Terug naar het begin van dit verhaal. Als ik zoiets zie, app ik vaak een fotootje naar een vriend die afgelopen twintig jaar al vele keren mijn reisgenoot was bij reizen naar musea en fabrieken. Een collega-enthousiasteling, kun je zeggen. We begrijpen elkaar en waarderen dergelijke berichtjes. Een ander zou zich misschien afvragen waarom je een foto van een roestige oude auto maakt. Nu een persoonlijke ontmoeting er door de situatie niet in zit, zijn de autoplaatjes mooie aanleidingen voor contact.
 

Een liefhebber in Pijnacker heeft een serie BMC's staan. Roest heeft deze Austin A60 Cambridge flink te pakken genomen. 

De Morris Oxford-variant is herkenbaar aan de afwijkende grille en gladde motorkap.

Duct tape komt eraan te pas om de auto te conserveren.

De Wolseley 16/60 was destijds de luxere versie van de BMC-reeks.

Niet alle modellen zijn in slechte staat. 

Twee keer een Peugeot 404 Break, zomaar aan de kant van de straat.

Rolls-Royce
Mijn app-berichtje over de Viva lokt een antwoord uit. Ik krijg een berichtje terug. De zoon van mijn vriend - de interesse van zijn vader kennend - heeft hem een foto gestuurd van een oude auto. Hij zag 'm in Rotterdam, wachtend voor een verkeerslicht. Dat is andere koek. Ik zie een smetteloos klassieke Rolls-Royce met een opmerkelijke houten opbouw. Het is wat de Britten een Shooting Brake noemen, een jachtwagen. Tegen zo'n plaatje kunnen mijn verroeste zestigers en zeventigers niet op.
De auto intrigeert me. Zoiets zie je maar zelden. Daarmee is een Viva of Oxford de moeite van het vermelden nauwelijks waard. De naar eigen zeggen ‘beste auto ter wereld’ als vervoermiddel om naar de jacht te gaan, is op zijn minst exclusief te noemen. Onbekend is de combinatie me niet. In het Louwman Museum staat een schitterende jachtwagen op basis van de befaamde Rolls-Royce Silver Ghost. Dan hebben we het echter over een auto die een kleine dertig jaar ouder is dan de Rotterdamse.
 

De foto bij het app-berichtje: een opmerkelijke Rolls-Royce voor een verkeerslicht in Rotterdam.

Het Louwman Museum showt deze Shooting Brake uit 1910.
 

Dergelijke Amerikaanse modellen noemen we een Woody Wagon en geen Shooting Brake.

Moderne varianten op basis van een Jaguar XJS en Bentley Continental GT.

Kan een Shooting Brake ook vier deuren hebben, zoals deze Maserati of Lagonda?

Oxford
Het app-fotootje op mijn telefoon herinnert me aan twee foto’s die ik in 2005 maakte tijdens een vakantie in Oxford. In de drukke hoofdstraat moest een opvallende, klassieke auto keren. Dat trok de aandacht. Door de grote draaicirkel was het een heel gedoe. Het duurde even vanwege het andere verkeer. Dat kwam goed uit. Zo was er tijd genoeg om vlug het fototoestel te pakken; smartphones bestonden nog niet. Het resulteerde in twee plaatjes.
Het was een Rolls-Royce met een houten opbouw, weet ik nog. Zouden ze op elkaar lijken, de wagens uit Oxford en Rotterdam? Ik haal de oude foto's erbij en concludeer al snel dat de verschillen groter zijn dan de overeenkomsten. Bij het bekijken van de plaatjes zie ik ook nog een klassieke Jaguar geparkeerd staan.
Van het een komt het ander. Nu mijn aandacht is getrokken, zoek ik in de boekenkast naar het boekje 'British Woodies' dat ik een paar jaar geleden heb gekregen. Misschien staat hier iets wetenswaardigs in over Rolls-Royce Shooting Brakes. Dat valt tegen. Maar ik herken op de omslagfoto's wel de auto uit Oxford! Het was me nooit eerder opgevallen. Binnenin lees ik dat het om een Phantom uit 1931 gaat, maar niets over de achtergronden of de koetswerkbouwer. Over de 'Rotterdamse auto' is niets te vinden.
 

Oxford 2005: de bijzondere verkeersdeelnemer had heel wat bekijks. 

Het ging om een Rolls-Royce Phantom uit 1931. Op de achtergrond een klassieke Jaguar.

Overmeer
Mijn nieuwsgierigheid naar de achtergronden van de auto in Rotterdam groeit. Ik wil er meer over weten. De kentekenplaat is net zichtbaar. Dat is een gelukje. Zo kom ik er snel achter dat het om een model 25/30 hp uit 1936 gaat. In 1972 is de auto naar Nederland gekomen. Bij de RDW staat de auto als zwart te boek. Merkwaardig, want hij is toch echt groen, tenminste de spatborden en motorkap. Google brengt me vervolgens bij een artikel in De Heraut, het nieuws- en advertentieblad voor Lansingerland. Dat is nota bene bij mij in de buurt. Op 12 juli 2017 heeft de krant aandacht besteed aan Richard Overmeer, een plaatselijke ondernemer uit Berkel en Rodenrijs die van zijn passie zijn werk heeft gemaakt. Hij restaureert oude auto’s en is bezig met een mooi project. Op de foto staat hij afgebeeld met… de Rolls-Royce!
Overmeer is dan 33 jaar oud, lees ik. Van huis uit is hij meubelmaker, maar een tijd lang was hij beroepsmilitair. Hij werd uitgezonden naar Irak en Afghanistan. Na het afscheid van Defensie startte hij in april 2010 zijn eigen bedrijf. Dat is precies tien jaar geleden dus. De oud-militair maakt oude auto’s weer als nieuw. Het project van de Rolls-Royce is in 2013 begonnen, weet de krant te melden.
 

In 2017 publiceerde De Heraut een artikel over Richard Overmeer en zijn bedrijf.

Vakmanschap
Van de online-versie van de krant schakel ik al snel naar de website van Richard Overmeer zelf, met als grote kop ‘Ambachtelijk vakmanschap’. Daarmee zet hij zijn bedrijf in de markt. In de linker kolom staat een verwijzing naar een eerdere uitgave van het blad Great British Cars. Dat heeft een reportage gepubliceerd over de Rolls-Royce. Ik ben geen abonnee, dat is duidelijk, want anders had ik het hele verhaal al lang gekend. Helaas brengt de webpagina van de uitgever me niet verder en bovendien is juist dit nummer niet meer verkrijgbaar.
De website van Overmeer werpt via het kopje Projecten een boeiend nieuw licht op de zaak. Een groot aantal foto's laat het verloop van de werkzaamheden zien. Het begint met een zwart met rode saloon, een Rolls-Royce uit de jaren dertig zoals je je die voorstelt. Het weinig opzienbarende koetswerk is van Park Ward. Een paar plaatjes verderop worden koetswerk en chassis van elkaar gescheiden. En dan volgen er vele foto’s van houtbewerking. Het kwartje begint te vallen. De jachtwagen is geen restauratieobject zoals ik eerst dacht, maar een nieuwe auto op een bestaand chassis. De klant wilde kennelijk een veel exclusievere auto dan het bestaande model, daarbij de rijke Britse traditie in acht nemend. Geen wonder dat ik vergeefs zocht in het boekje van de British Woodies.
Het oorspronkelijk ambacht van Overmeer komt bij dit project goed van pas. Hij krijgt hulp van zijn gepensioneerde vader, die ook een historie van houtbewerking achter zich heeft. Hij heeft het dak gemaakt. De foto’s bieden ook nog een blik in het schitterende interieur, met een echte bar in het achterste deel van de auto. Bij zo’n jachtpartij past wel een glaasje. De binnenkant is bekleed door een ander bedrijf uit Berkel en Rodenrijs, dat van Geert Bergwerff.
 

Het blad Great British Cars wijdde een artikel aan de auto.
 

De jachtwagen als pronkstuk (foto's: www.richardovermeer.nl - met dank voor het gebruik)

Het houtwerk is net als de rest van topkwaliteit.

Het begint met een traditionele 25/30 hp met een koetswerk van Park Ward.

Carrosserie en chassis worden gescheiden. Een nieuwe houten opbouw komt in de plaats van het origineel.

Het dak is op zich al een stuk vakmanschap.

De nieuwe carrosserie krijgt vorm.

De metalen omlijsting van de voorruit moest ook opnieuw worden gemaakt.

Ook het interieur werd met veel zorg en oog voor nauwkeurigheid samengesteld.

Achterin is een luxe barmeubel aangebracht, passend bij de kwaliteit van het merk.

Staatsieportret van de auto, helemaal klaar voor aflevering.

Elitepubliek
Kijkend naar de foto’s komen herinneringen boven aan andere, soortgelijke auto's. Dat 'soortgelijk' laat zich lastig definiëren, want een Amerikaanse Woody is geen Shooting Brake, terwijl de overeenkomsten groot zijn. Het gaat om het zeldzame mengsel van een houten stationcar-achtige opbouw en een merk voor een elitepubliek. In het automuseum in Amerang, diep in Duitsland, zagen we negen jaar geleden een soort jachtwagen op basis van een Horch 830BL. Woody of Shooting Brake? Zeg het maar. De firma Tarbuk in Wenen was destijds de maker van deze exclusieve auto, vermoedelijk de enige ter wereld.
Opeens schiet me nog iets te binnen. Stond in het automuseum van Málaga, in een omgebouwde oude fabriek, in 2012 ook niet een Rolls-Royce Shooting Brake? Opnieuw ga ik op zoek. Het fotoarchief biedt uitkomst: het geheugen heeft gelijk. Het blijkt een 20/25 hp te zijn, voorloper van de 25/30 hp. Het bouwjaar is 1931. De opbouw vertoont gelijkenissen, al is de daklijn verschillend. Het lukt me niet de koetswerkbouwer te achterhalen.
Een oude Viva, een appje, wat speurwerk achter de pc en herinneringen hebben tot een leuke virtuele ontdekkingstocht geleid. Vanuit huis, passend bij de omstandigheden. De gesignaleerde klassieker voor het verkeerslicht in Rotterdam heeft een achtergrond gekregen. Het verhaal is rond. Over tot de orde van de dag. Dacht ik.
 

Een gedeeltelijk houten koetswerk bij een Horch. Zou het een 'Jagdwagen' zijn?

Voorloper van de 25/30 hp, de 20/25 hp in het automuseum van Málaga in 2012.
 

Interclassics
De Rolls-Royce verdwijnt even uit mijn vizier. Met het oog op het bijwerken van een verhaal over de Jeep vanwege 75 jaar bevrijding, zoek ik een foto van een klassieke Land-Rover, de naoorlogse concurrent van het Amerikaanse legervoertuig. Met enige regelmaat zijn modellen uit de eerste serie op beurzen te vinden. In de map met foto’s van Interclassics Maastricht van zes jaar geleden, valt mijn oog op een paar afbeeldingen van een auto op de stand van een restauratiebedrijf. Ik word afgeleid van mijn speurwerk naar de Land-Rover. De plaatjes tonen een auto die nog niet af is. De voorkant is nog ongelakt. De achterzijde is ongebruikelijk: van hout. Het interieur ontbreekt nog volledig. Een bijzonder project, moet ik toen gedacht hebben. Een goede reden om er wat foto's van te maken. Ik heb ze destijds gebruikt bij het verslag over de beurs, maar er verder weinig acht op geslagen. Nu trekt echter het reclamebord van de standhouder mijn aandacht. Ik lees ‘Richard Overmeer, autorestauraties’. Dat is sterk! Dit is de Rolls-Royce 25/30 hp Shooting Brake! Zonder het te weten blijkt de onbekende toch in zekere zin bekend. Ik heb de auto dus met eigen ogen gezien, zij het heel anders dan in de app. Een mooi slot van het verhaal. Nee... toch niet.  
 

Het project van Overmeer zo'n zes jaar geleden.

De auto is nog lang niet klaar, dat is duidelijk.

Het publiek heeft veel bewondering. De auto verdient het.

Het indrukwekkende eindresultaat.

Proefrit
Begin mei is er een onverwacht vervolg. Als ik langs het bedrijf van Richard Overmeer rijd, zie ik dat de grote garagedeur openstaat. Er is een auto half naar buiten gereden. Dat wil zeggen: niet een auto, maar dé auto, de Shooting Brake van dit verhaal. Toeval bestaat niet, zeggen ze. 
Dit vraagt natuurlijk om een nadere kennismaking. Ik stop om de auto van dichtbij te bekijken. Richard Overmeer is er zelf ook; hij is aan het werk. Hij vertelt dat hij de wagen binnenkort aan de opdrachtgever gaat overdragen. De laatste puntjes worden op de i gezet. De eigenaar heeft er afgelopen weken al een paar keer een proefrit mee gemaakt in en rond zijn woonplaats Rotterdam. Dat verklaart veel! Overmeer vindt het wel bijzonder dat ik op basis van een fotootje in de achtergronden ben gedoken en al zoveel van de auto weet. Hij vertelt vriendelijk en met enthousiasme over zijn werk en zijn tienjarig bedrijf. Last van economische malaise heeft hij gelukkig niet. Zijn klanten kunnen zich een hobby veroorloven die wat geld kost. Ze zijn daarnaast zijn ambassadeurs en zorgen voor mond tot mond reclame. Hij is nu bezig met de restauratie van een tweedeurs Jaguar XJ Coupé en de verbouwing van een Volvo 242 die een verlaagd dak heeft gekregen. Een oude Bentley wordt weer als nieuw gemaakt. Hij heeft van zijn interessegebied zijn werk kunnen maken, stelt hij tevreden vast. Het zou mooi zijn als iedereen dat kan zeggen. Hoewel hij het niet zo expliciet zegt, is de Rolls-Royce waarschijnlijk wel zijn paradepaardje. Het is vast niet toevallig dat juist die auto op zijn visitekaartje prijkt. Hij heeft de Shooting Brake gebouwd, maar ook ontworpen, op basis van gegevens van soortgelijke modellen. Bijzondere aandacht kreeg de juiste kromming van de daklijn. Met trots toont hij de schitterend houten bar achterin, compleet met bijpassend glaswerk. De kwaliteit van het meubel past bij het imago van het merk. Beter is niet mogelijk. 
Nu dit project zijn voltooiing nadert, denkt hij al aan een vervolg. Hij wijst op een afbeelding aan de muur: een Shooting Brake op basis van een Bentley sportwagen. Wie weet gaan we die in de toekomst nog ergens tegenkomen. Op een beurs, bij een manifestatie of in de app. Een berichtje van een vriend met een fotootje van een bijzondere auto, wachtend voor een verkeerslicht...  ■
 

Wat een verrassing! De Rolls-Royce staat voor het bedrijf van zijn maker.

Van dichtbij is de auto minstens zo indrukwekkend als op de foto.

De laatste puntjes worden op de i gezet voor aflevering.

Het volgende project?
 

OKTOBER 2022
Ruim twee jaar later ben ik weer bij Richard Overmeer. Inmiddels staat de naam van zijn bedrijf op het pand. Het bezoek aan zijn bedrijf is georganiseerd door de Conam, de Contactgroep Auto- en Motorrijwiel Historie. Opnieuw is de ontvangst hartelijk. De Rolls-Royce staat als visitekaartje voor de deur. De Jaguar XJ Coupé is bijna klaar en staat buiten te glimmen. Hij vertelt over de projecten die hem nu bezighouden: de restauratie van de carrosserie van een Austin-Healey, de volledige restauratie van een Pierce Arrow en de bouw van een koetswerk van een Bentley van 1930 op een chassis van een naoorlogs model. Op de vraag of hij de voorkeur geeft aan hout- of metaalbewerking, maakt hij geen keuze. Het gaat hem vooral om mooi werk te maken, in samenspraak met de klant. Aanvankelijk zou hij slechts een deel van het restauratiewerk van de Pierce Arrow doen, maar inmiddels is het hele project aan hem toevertrouwd. Creatief vakmanschap en kwaliteit zijn duidelijk zijn sterke punten. Maar voor de bouw van een Bentley Shooting Brake heeft nog niemand zich gemeld.
 

Inmiddels staat de naam van de onderneming trots op de gevel.

De Rolls-Royce staat trots voor het pand.

Het blijft een schoonheid om te zien.

De afwerking is tot in de puntjes verzorgd.

De minibar achterin laat de liefde voor het vakmanschap zien.

De Jaguar XJ Coupé is inmiddels bijna klaar.

Overmeer doet alleen het carrosseriewerk aan deze Austin-Healey.

Zicht op het bedrijf, met op de voorgrond het Bentley-chassis waarop een nieuw koetswerk komt.

Op de brug een Bentley Mark VI uit 1952, sinds kort op Nederlands kenteken.

Begonnen als deelproject, is de volledige restauratie van een Pierce Arrow nu aan Overmeer toevertrouwd.

Het houtwerk is helemaal opnieuw gemaakt. Het koetswerk is van gegoten aluminium en nog helemaal origineel.

Op dit chassis van een naoorlogse Bentley komt een carrosserie naar het model van 1930.

Spatborden en de radiatormantel maakt Overmeer helemaal zelf.

Delen van een nieuw dashboard. De klant bepaalt welke kleur houtfineer gekozen wordt.