DAF-Experience
en -fabriek
Eindhoven (NL)
●
Klanten- en relatiecentrum bij fabriek
●
Fabrieksbezoek
●
DAF als onderdeel Paccar
●
Introductie nieuwe XF
●
Oranje als introductiekleur Euro 6
serie
december 2015 -
aanvulling januari 2016
|
|
No nonsense met een warme uitstraling
Op
het fabriekscomplex in Eindhoven staat sinds enkele jaren het DAF Experience Center. Hier ontvangt het bedrijf klanten en relaties. De formule blijkt
aan te slaan: de doelgroep reageert positief. Dat is begrijpelijk,
concluderen we na een bezoek, gekoppeld aan een rondgang door de fabriek. De
uitwerking van het idee is doordacht en buitengewoon verzorgd. Menige
autofabrikant kan zich hieraan spiegelen. Tijdens de hernieuwde kennismaking met
onze nationale truckbouwer krijgen we een kijkje achter de schermen op gebieden
als de cultuur van de onderneming, de communicatiestrategie, de relatie met het
Amerikaanse moederbedrijf, de introductie van een nieuw model en het geheim
achter winstgevendheid in een periode van algehele economische
malaise die deze bedrijfstak zwaar heeft getroffen. Na de kennismaking blijft
een duidelijk oranjegevoel over.
 |
Voor de deur van het DAF Experience Center staan drie trucks, een DAF, Kenworth
en Peterbilt. Ze behoren tot dezelfde familie, sinds het Amerikaanse bedrijf
Paccar in 1996 DAF overnam. De verschillen zijn duidelijk. De werelden van de
vrachtwagens aan beide kanten van de oceaan zien er anders uit. Naast
smaak is de wetgever een oorzaak. Waar in Amerika de lengte van de oplegger aan een
maximum is gebonden, is in Europa de totale lengte gelimiteerd. Daarom zijn de
Europese trucks zo compact gebouwd en dijen de Amerikanen fors uit in de lengte.
Dat DAF onderdeel is van Paccar betekent dat er veel aandacht
is voor permanente winstgevendheid en dus voor efficiënte productiemethoden,
kostenbeheersing en
een flexibele bedrijfsvoering. Al 76 jaar op rij is het moederbedrijf winstgevend.
Binnen de autowereld is dat een ongekende prestatie.
 |
 |
Drie merken, één familie: DAF, Kenworth en Peterbilt.
Europese markt
Met een productie van 129.000 trucks in 2014 en een omzet van 19 miljard dollar
is Paccar de vijfde truckproducent ter wereld, na Daimler, Volvo, Volkswagen
(MAN/Scania) en Dongfeng. Onder normale economische omstandigheden zijn de drie merken van Paccar ongeveer even groot. DAF richt zich vooral op de Europese markt, maar
heeft sinds enige tijd ook een fabriek in Brazilië. In Eindhoven bouwt men de
zware en middelzware modellen XF en CF, in Engeland rolt de lichte LF van de
band. In België worden de cabines van de XF en CF gemaakt. Bij elkaar
produceerde DAF in 2014 43.200 voertuigen met een personeelsbestand van 8500
werknemers. Zo’n 5500 daarvan werken hier in Eindhoven. Lang niet al die mensen
houden zich rechtstreeks bezig met het bouwen van auto’s. Behalve gebruikelijke
zaken als ontwikkeling, verkoop en administratie, is serviceverlening aan de
ondernemer en chauffeur een
belangrijke afdeling. DAF heeft een
decennialange traditie op het vlak van snelle hulp bij pech. In 1972 werd
International Truck Service gelanceerd, destijds een primeur in de
bedrijfswagenwereld. In het
distributiecentrum in Eindhoven ligt 99,8 procent van de onderdelen op voorraad
om zo snel mogelijk naar een gestrande vrachtwagen vervoerd te worden.
 |
Links de CF, rechts de XF, beide modellen worden in Eindhoven gemaakt.
Motorenontwikkeling
De plaats van DAF binnen het concern heeft twee gezichten. Enerzijds
is er een grote vrijheid in bedrijfsvoering en zijn de lijnen kort. Aan onnodige
bureaucratie hebben zowel moeder als dochter een hekel. Waar Eindhoven
op eigen benen kan staan, moedigen de Amerikanen dat aan. Anderzijds is er wel degelijk
sprake van integratie van de afzonderlijke bedrijfsonderdelen. Zo is DAF het
center of excellence voor de hele groep als het gaat om motorenontwikkeling.
Het profiel van het merk DAF is hoog, al maakt de toevoeging ‘a Paccar Company’
onderdeel uit van de huisstijl. (De naam Paccar komt voort uit de Pacific Car
and Foundry Company, met een historie die teruggaat tot 1905.) Binnen DAF is de
Eindhovense vestiging met een oppervlakte van 120 voetbalvelden verreweg het
grootst. Hier vindt de motorenbouw plaats, de productie van plaatwerkcomponenten
en de productontwikkeling. Even buiten het fabrieksterrein staat het
onderdelendistributiecentrum, terwijl in het Brabantse Sint Oedenrode de
testbanen liggen.
 |
DAF is het center of excellence voor de hele Paccar-groep op het vlak van motorenontwikkeling.
Relatiecentrum
Vandaag zijn we te gast in het Experience Center, gevestigd in een onopvallend
pand. Het is één van de vele fabrieksgebouwen. De entree is relatief eenvoudig met twee
glazen draaideuren. In witte letters staat de naam op het glas. Geen automatisch
zoevende deuren, geen rode loper, geen neonletters op de gevel en een eenvoudige
bewegwijzering. Aan de buitenkant zie je niet dat binnen een tot in de puntjes
verzorgd relatiecentrum is ingericht. Het tekent de onderneming. No nonsense is
hier het credo. Aan overdreven opsmuk hebben ze bij DAF een hekel. Kwaliteit is
belangrijk, net als goede relaties en écht contact met de klanten. Daar richt
zich de energie op. De geur van gebakken lucht vinden ze hier ongewenst. Het
idee van het Experience Center komt van DAF zelf. Natuurlijk zijn er bedrijven
ingehuurd voor de uitvoering, maar aan het concept liggen geen dure bureaus met
hoge uurtarieven ten grondslag. Lean and mean is het uitgangspunt. Dat
gaat ook op voor bijvoorbeeld de communicatie-uitingen. DAF werkt graag met veelal
kleine, gespecialiseerde partijen. De regie blijft in eigen hand.
 |
 |
De toegang tot het Experience Center is eenvoudig.
Crisis
Het idee voor een dergelijk klantencentrum is ontstaan ten tijde van de grootste
naoorlogse crisis in de bedrijfswagensector. In het najaar van 2008 stortte de
markt in. Omzetdalingen van 50 tot 75% waren binnen de branche aan de orde van
de dag. De totale Europese markt halveerde van 330.000 naar 165.000 nieuw
verkochte voertuigen per jaar. Net als andere bedrijven moest DAF razendsnel
reageren. De flexibele organisatie maakte dat mogelijk. Binnen het bedrijf was
snelle kostenreductie een opgave voor iedere afdeling. Bij Communicatie kwam een
vraagteken te staan bij de peperdure deelname aan internationale
tentoonstellingen. De vraag was vervolgens: hoe kunnen we potentiële klanten dan
kennis laten maken met onze nieuwste producten en diensten? Het antwoord was
eenvoudig: door relaties naar Eindhoven te halen. Per saldo een kosteneffectieve
én doeltreffende oplossing. In enkele jaren tijd zijn al 25.000 serieuze
zakenrelaties verwelkomd. Ze kunnen kennismaken met het productgamma, de fabriek en
de historie. Het DAF-museum is vlakbij. Op het testterrein van Sint Oedenrode mogen ze zelf achter het stuur van een truck kruipen om te ervaren wat
het betekent zo'n voertuig te berijden.
 |
 |
In plaats van naar beurzen te gaan, nodigt DAF de klanten uit naar Eindhoven te komen.
 |
 |
Uitleg over de achtergronden van het exterieurontwerp.
 |
Schaalmodel om te laten zien hoe een nieuwe cabine er uit gaat zien.
 |
Model om de maatvoering van de onderdelen te controleren.
 |
 |
Vormen van merchandising: schaalmodellen en kleding.
Hoogwaardig
De nadruk op kostenbewustzijn en de weerzin tegen opsmuk betekenen niet dat de
gasten een middelmatige ontvangst wacht. Integendeel. Het DAF Experience Center
is slim opgezet, doordacht vorm gegeven en
hoogwaardig uitgevoerd. Voor het nieuwe Euro 6 productenprogramma onderging het
een complete metamorfose en werd het fors uitgebreid. De eerste ruimte biedt mogelijkheden om groepen te
ontvangen. Er zijn bijpassende horecafaciliteiten. Aan de wand zien we vitrines
met merchandising, van schaalmodellen tot kleding. De volgende zaal heeft een
theateropstelling en een smetteloze, glanzend witte, halfronde vloer. Powerpoint-
en filmbeelden op het zaalbrede scherm ondersteunen de presentaties. Na afloop
daarvan worden de gasten uitgenodigd de witte vloer op te gaan. Het scherm gaat
omhoog en op een achterliggend halfrond scherm start een multiprojector
presentatie met bijpassende muziek. Beeld en geluid imponeren de
bezoekers, in de traditie van effectieve
communicatie. Daarna splitst het scherm zich en krijg je zicht op de nieuwste
producten. In de letterlijke zin schitterend uitgelicht staan ze uitnodigend te
wachten op een nadere kennismaking.
 |
 |
Na de filmprojectie gaan de bezoekers de showruimte in.
 |
De modellen schitteren letterlijk als de wand opengaat.
 |
Onderdeel van de Experience: een overzicht van de motoren.
 |
De Experiende biedt ruimte grote gastengroepen te ontvangen.
 |
Aan tafels kunnen gesprekken worden gevoerd.
Euro 6
Oranje is de overheersende kleur. Bijna alle modellen zijn in deze kleur
gespoten. Dat is niet omdat iemand dat wel mooi vond, noch een teken van
chauvinisme, maar een strategische keuze, legt gastheer en communicatiedirecteur
Rob Appels uit. Vanaf 1 januari 2014 mogen in Europa alleen nog trucks worden
verkocht die voldoen aan de Euro 6 emissie-eisen. DAF ontwikkelde een heel
nieuwe reeks XF-modellen, met een nieuw chassis en nieuwe motoren. Het was met één
miljard de grootste investering in de historie van het bedrijf.
Om de introductie van die nieuwe serie extra kracht bij te zetten, werd
een exclusieve introductiekleur gekozen. Zo’n onderscheidende kleur is
belangrijk om bij klanten en pers te onderstrepen dat het om een nieuw
product gaat en aan te geven dat DAF anders is dan de concurrenten. De Euro
5-lijn van het Eindhovense merk had als promotiekleur felgeel. DAF koos nu voor een warme, bijna
huiselijke uitstraling. Zo moet duidelijk worden dat het bedrijf dicht bij de klant
staat. Het oranje werd consequent doorgevoerd bij de presentatie van de
totaal nieuwe truck, in de markt gezet als de beste XF ooit.
 |
Het paradepaardje van DAF, de compleet nieuwe XF.
 |
 |
Op de vloer brengen bewegende projecties de boodschap over.
 |
Familieband
Ter wille van de versterking van het merkimago en ter onderscheiding van de Euro
5-modellen, kregen ook de kleinere modellen dezelfde promotionele kleur. Samen
met het ontwerp van het front onderstreept dit de familieband tussen de
verschillende modelseries. Ze zijn allemaal duidelijk DAF. Rob Appels voegt daar
graag aan toe:
“Ontwikkeld voor de laagste operationele kosten en gebouwd volgens de hoogste
kwaliteitstandaard”. Hij vertelt dat het werk aan de nieuwe generatie trucks in het diepste geheim
moest plaatsvinden. Net als in de personenwagenindustrie zijn journalisten tuk
op plaatjes van toekomstige modellen. Het lukte DAF het nieuws geheim te houden
tot aan de introductiedatum. Ook niemand van de werknemers had de ongeschreven regel
overtreden om niets naar buiten te brengen. In deze tijd van snelle sociale
media een compliment aan allen, aldus Appels. Het tekent volgens hem de
betrokkenheid van de werknemers bij het bedrijf. Iedereen snapt wat er op het
spel staat. Toen de XF officieel werd gepresenteerd, was er gebak voor het hele
personeel. Het was een mooie dag voor de fabrikant én voor de plaatselijke
bakker!
 |
 |
De CF is er ook in extra stille uitvoering, voor bijvoorbeeld nachtelijk vervoer in binnensteden .
 |
De LF is de lichtste truck en komt uit Engeland.
 |
 |
De showruimte toont verschillende opbouwmogelijkheden.
Kosten
Vergeleken met de wereld van de personenwagens kent de bedrijfswagensector een
ander evenwicht tussen zakelijkheid en emotie. De ondernemer let vooral op de
kosten. Naast de aanschaf is dat vooral verbruik, onderhoud en service. Een DAF
kan in bepaalde gevallen toe met een servicebeurt om de 150.000 kilometer. Een
motor wordt geacht zo’n 1,6 miljoen kilometer zonder grote problemen te kunnen
afleggen. Bij ongeplande stilstand is het van grote waarde snel weer verder te
kunnen rijden. Elke minuut telt. Voor de chauffeur daarentegen is zijn truck als een tweede
huis. Is hij er trots op, zal hij er zuiniger mee omspringen. De berijder is de
grootste beïnvloeder van de kosten van een vrachtwagen, legt Appels uit.
Gevraagd naar de aanschafprijs van een truck, kaatst hij de bal terug. “Wat kost
een huis? Zo’n vraag is ook niet eenduidig te beantwoorden”. Het hangt helemaal
af van het type en de uitvoering.
 |
Deze witte LF steekt af bij alle andere modellen.
 |
 |
Toch eens even instappen....?
 |
Deze module toont het interieur van de CF-Truck.
 |
De ergonomie van het interieur is uitgekiend en biedt de chauffeur de beste ondersteuning voor het werk.
Rondleiding
Het wordt tijd eens te gaan bekijken hoe zo’n truck tot stand komt. De start van
de fabrieksrondleiding is in de oude ontvangsthal van het hoofdkantoor aan de
Geldropseweg. Het zal een halve eeuw geleden zijn dat ik hier voor het eerst
kwam. Behalve vrachtwagens werd toen ook nog de Daf 33 in Eindhoven gemaakt. Het
gebouw roept herinneringen op. De opzet is sindsdien niet veranderd. De smalle
gangen met glazen kantoren zijn er nog altijd. Gelukkig is ook de opvallende
muurschildering behouden gebleven, met het oude DAF-beeldmerk als centraal
element. Midden in de hal staan een paar moderne trucks. Natuurlijk uitgevoerd
in warm oranje.
We nemen plaats in een treintje dat ons door de fabrieken voert. Beeldschermen
geven achtergrondinformatie over aard en omvang van het proces. De paden zijn
smal. Het is knap stuurmanskunst (of beter: stuurvrouwskunst) dat de wagonnetjes
niets raken. Je kunt zien dat het gebouw al tientallen jaren oud is. Woekeren met de
ruimte is een probleem in veel fabrieken op traditionele locaties. Midden in de
fabriek vinden bouwwerkzaamheden plaats. Hier komt straks vast een nieuwe
machine. In de tussentijd gaat het werk gewoon door.
 |
 |
In het oude hoofdkantoor begint de fabrieksrondleiding.
 |
De schitterende muurschildering is gelukkig behouden gebleven en toont het oude beeldmerk.
 |
Ook hier de nieuwste trucks in de introductiekleur oranje.
Robots
Onwillekeurig ga je de productiewijze vergelijken met die in
een personenwagenfabriek. De technische verschillen tussen de producten zijn groot. Een
chassis en bladveren zijn hier nog de normaalste zaak van de wereld. De
dimensies verschillen ook. Een motor met versnellingsbak is net zo lang als een
kleine personenwagen.
De algehele uitstraling van de fabriek is anders: minder gelikt, nuchterder en ambachtelijker. Geen
mooie houten vloeren bij de eindassemblage. Geen automatisch rijdende
onderdeelkarren. Geen witgelakte persfabriek waar je van de vloer kunt eten.
Geen door mensen verlaten ruimtes waar alleen robots het werk doen. In Eindhoven
zijn er maar een paar. Robots lonen hier
niet. Iedere truck is immers anders. In het Belgische Westerlo, bij de
cabineproductie, heeft wel een robotiseringsslag plaatsgevonden.
Misschien wel het meest opvallend zijn de mensen bij de persen van de
plaatwerkcomponentenfabriek. Ze leggen de staalplaat klaar en halen even later
de onderdelen onder de pers vandaan. Beelden van een bezoek aan een autofabriek
in de jaren zeventig dienen zich aan. Bij de veel snellere personenautoproductie
is dit handwerk al lang verleden tijd. Aan de andere kant is het aanbod aan
kleuren vele malen groter. Bij DAF kun je kiezen
uit meer dan 2000 mogelijkheden. Kom daar maar eens om bij Opel, Ford of
Volkswagen!
 |
Robots zijn er maar weinig. (Foto: DAF)
 |
Werk aan assen en wielen. (Foto: DAF)
 |
Assen in wording. (Foto: DAF)
Euro 5
Centraal in de truckfabriek loopt de band waar de CF- en XF-modellen door elkaar
worden gemaakt. We ontwaren ook enkele oude XF’s. Rob Appels corrigeert direct: “Het
zijn nieuwe trucks!” Dat klopt natuurlijk. Het gaat om nieuwe vrachtauto’s, maar van
het vorige model. De XF met Euro 5 motor is nog altijd in productie, voor
markten die nog niet op de Euro 6-emissienormen zijn overgegaan. Die normen zijn
trouwens streng en dwingend. Anders dan in
de personenwagenwereld is de uitstoot streng gereglementeerd. Ook in de
dagelijkse praktijk. Geen geknoei met
laboratoriumwaarden en sjoemelsoftware. In de eerste zeven jaar na aflevering
kunnen vrachtwagens van de weg worden geplukt en ter plekke gecontroleerd. De NOx-uitstoot moet dan binnen de afgesproken normen vallen. Fabrikanten houden
ook de CO2-emissie goed in de gaten. Die zijn namelijk direct gekoppeld aan de
zuinigheid van motoren. En verbruik is één van de belangrijkste keuzecriteria
bij aanschaf. Nee, als het om het milieunormen gaat, hebben
bedrijfswagenfabrikanten hun huiswerk beter op orde dan de collega’s van de
personenwagens. Daar is trouwens veel in geïnvesteerd de laatste jaren. In de
periode 1993-2014 is de uitstoot van NOx met maar liefst 95% gedaald.
 |
Het monteren van de assen aan het chassis is bij de truckfabricage nog altijd handwerk. (Foto: DAF)
 |
Bij de montage wordt in tweeploegendienst gewerkt. (Foto: DAF)
 |
DAF is binnen Paccar toonaangevend in de motorenbouw. (Foto: DAF)
 |
Een complete motor wordt aangeleverd voor plaatsing in het chassis. (Foto: DAF)
 |
Het huwelijk: motor en chassis worden met elkaar verbonden. (Foto: DAF)
 |
Een nieuwe XF aan het eind van de productielijn. (Foto: DAF)
 |
De Euro 5 modellen worden nog steeds gemaakt voor bepaalde markten.
Good
In delen van de fabricage van motoren en plaatcomponenten wordt in drie ploegen
gewerkt, elders in twee. Voor alle bedrijfsonderdelen geldt dat flexibiliteit een vereiste
is om snel op
marktontwikkelingen te kunnen inspelen. Afgelopen jaar is de dagproductie al
vier keer naar boven toe bijgesteld. Dat betekende werk voor 800 extra
medewerkers. Mochten er echter signalen zijn dat de economie weer wat verzwakt,
dan zal de productie direct worden verminderd. Het bedrijf moet nu eenmaal mee-ademen met de markt.
Afgelopen maanden is de productie enkele maanden
noodgedwongen onderbroken. De oorzaak lag niet bij het bedrijf zelf. Vanwege het uitblijven van een bedrijfstak-cao is DAF
door de bonden uitgeroepen tot een van de actiedoelwitten. Juist op de dag van ons bezoek is
een ander bedrijf het doelwit: VDL NedCar
in het Limburgse Born. In Eindhoven loopt alles vandaag op rolletjes. Boven de
werkvloer hangen borden met de geplande en de gerealiseerde productie. Het
laatste getal is hoger dan het eerste. Bij het woord takttijd staat dan ook in
rode letters de kwalificatie GOOD. Op prikborden in de fabriek staan de teams
vermeld die in de afgelopen periode bovengemiddeld goed werk hebben afgeleverd.
Het zijn er heel wat. De vermeldingen karakteriseren het bedrijf. No nonsense, maar wel
met een warme uitstraling.
■
 |
Een oude DAF 2800 ATi naast zijn moderne opvolger.
|
Aanvulling |
JANUARI 2016
Moederbedrijf Paccar heeft in 2015 het beste jaar in zijn bestaan
gerealiseerd. Niet eerder werd een omzet van 19,1 miljard dollar
behaald, met een winst van 1,6 miljard dollar. Ook dat was een record.
In totaliteit werden 154.700 trucks afgeleverd van de drie merken DAF,
Peterbilt en Kenworth.
|
Bekijk ook: |
|
|
|
|
De droom van twee Brabantse broers februari 2007 - laatste aanvulling maart 2018 |
 |
|
|
Een huis vol nostalgie en unieke
modellen |
 |
 |
Ode aan het zestigjarige pronkstuk
|
 |
|
|
|
|