Autostadt
in 2015
Wolfsburg (D)
●
Hernieuwde kennismaking
●
Porsche-paviljoen gereed
●
Nieuwe opstelling in ZeitHaus
●
Nieuwe expositie AutoWerk
●
Verrassing: een Bugatti Royale
Aanvulling
vanaf najaar 2015:
fraude, crisis, reputatieschade
augustus 2015
|
|
Met Franse accenten onverminderd Duits
Het themapark Autostadt bestaat 15 jaar. Sinds de opening zijn er meer dan 30
miljoen bezoekers geweest. Velen reizen af naar Wolfsburg om er hun nieuwe
Volkswagen ‘bij de fabriek’ op te halen. Ze maken er een uitje van en nemen
gezin en familie mee. Maar ook liefhebbers weten de weg te vinden. Autostadt is
een van de grootste attracties van Duitsland. Een plek waar wat te beleven valt.
Zo’n park van 28 hectare met tal van activiteiten en wetenswaardigheden over
auto’s verveelt niet gauw. Hoe zou dat de vierde keer zijn? Wat is er veranderd
sinds de vorige keer, in 2011? Zouden er verrassingen zijn? De antwoorden komen
al snel na aankomst.
 |
Dat is raar! Op de parkeerplaats naast het hoofdgebouw staat in een
levensgrote glazen vitrine een Renault 16. Een tweede herbergt een
Peugeot Bébé en in een derde staat een Citroën Traction Avant. Die
vitrines waren er vorige keer ook al, maar toen hadden de geëxposeerde
modellen een relatie met het Volkswagen-concern. Dat verwacht je hier
ook. Net als een elektrische Golf om mee proef te rijden en een chique
Phaeton met het toepasselijke kenteken WOB-AS 1. Drie Franse auto’s?
Daar moet wat achter zitten. Het kan geen toeval zijn. Dat woord bestaat
hier niet. Hier wordt niets aan het toeval overgelaten. Tenzij de
ervaringen van de vorige keren door de tijd zijn ingehaald. Dat is niet
zo, blijkt al heel snel. Perfectie en uitmuntende verzorging zijn nog
altijd kernbegrippen. Geen papiertje op de grond, geen onkruid of
grassprietje tussen de tegels en een leger aan medewerkers dat je
begroet. Die Franse auto’s moeten een bedoeling hebben, denk ik bij
mezelf. Ik ben nog niet binnen of heb al iets om uit te zoeken.
Gerelateerde webpagina's:
►bezoek aan Autostadt in 2011
►eerste kennismaking met Autostadt in 2004
 |
 |
Waar vorige keer nog een NSU en VW Golf stonden, zien we nu Franse klassiekers.
 |
Een zescilinder Citroën Traction Avant. Met Nederlands kenteken!
 |
 |
Dit verwacht je bij Autostadt: een elektrische Golf en de prestigieuze Volkswagen Phaeton. Let op het nummerbord.
La Riviera
Eenmaal in het park wordt het beeld verder versterkt. In soortgelijke
glazen huisjes staan een Citroën 2CV (een mooi, oud, origineel, nooit
opgeknapt exemplaar, nog met een doek als kofferklep) en Renault
4CV. Even verderop staat een bord met een pijl naar La Riviera.
Het blijkt een aangelegd zandstrandje. Het wordt me al gauw duidelijk.
Autostadt is dit seizoen in Franse sferen. Om bezoekers te blijven
trekken, bedenkt men steeds wat anders. Nog dezelfde avond, tussen half
elf en elf, zal ik ervaren dat die missie geslaagd is. Duizenden
bezoekers verlaten dan het themapark nadat ze een spetterend spektakel
van water, licht, vuur en muziek hebben meegemaakt. Velen zijn er
speciaal vanuit de verre omgeving voor naar Autostad gekomen. Op de
klanken van afwisselend klassieke en populaire muziek en omlijst door
Franse sfeerbeelden op gigantische videoschermen, hebben waterstralen en
vuurballen een creatief ballet opgevoerd in de kleuren blauw, wit en
rood. Vive La France. Uitgevoerd naar de normen van Duitse
degelijkheid. Hoe toepasselijk zijn de Franse klassieke voitures
in de vitrines. Ook de temperatuur wil geen spelbreker zijn en heeft
zich aangepast aan Zuid-Europese normen.
 |
 |
In de straten van Wolfsburg wijst de thermometer 36 graden aan.
 |
Niet gerestaureerd en daardoor zo aandoenlijk: een oude Lelijke Eend, een 2CV nog met een 'kofferklep' van doek.
 |
 |
Aan de zijkant is een strandje aangelegd. La Riviera is het gedoopt.
 |
's Avonds zijn de vitrines kunstig verlicht. Dit is een Renault 4CV uit 1954.
 |
Blauw-wit-rood: de kleuren van Frankrijk.
 |
Duizenden bezoekers kijken naar de watershow.
 |
Dansende waterpilaren toveren Autostadt om in een feeërieke omgeving.
 |
In aanloop naar de show is het water al kleurrijk verlicht.
TurmFahrt
Dat weet ik allemaal nog niet als ik ’s ochtends een kaartje koop voor
twee dagen, waarbij ik hoor dat de paviljoens en het museum ’s
avonds extra lang open blijven. Ze gaan pas om half tien dicht. Ik vraag
meteen naar de
mogelijkheid een TurmFahrt te maken: in een cabine naar de
twintigste etage van een van de twee glazen autotorens. Sinds 2007
bestaat deze mogelijkheid, maar klanten die hun auto komen ophalen,
hebben voorrang. Per dag levert Autostadt tussen de 400 en 600 nieuwe
auto’s af. Er kunnen maar zes mensen tegelijkertijd naar boven, dus
reken maar uit. Bovendien is de cabine niet permanent in bedrijf. Het
gastentransport moet even tussendoor. Het gewone werk gaat voor. De 48
meter hoge torens zijn in gebruik als opslagplaats voor nieuwe auto’s.
Volautomatisch worden ze geplaatst en weggehaald. Diezelfde installatie
verplaatst de glazen bezoekerscabine van beneden naar boven en weer
terug. Het is een boeiend logistiek en technisch proces. De auto’s staan
hier maximaal twee dagen. In de ene toren is plaats voor 400 voertuigen,
in de andere voor 390 (de voorzieningen voor de TurmFahrt vragen
wat ruimte).
Ik heb geluk. Er is nog plaats om 11.40 uur. Dus zweef ik een goed half
uur na binnenkomst naar boven als een nieuwe Polo of Passat. Autostadt
lijkt opeens Madurodam. Het nieuws, waarvoor ik gekomen ben, is beneden
zichtbaar.
 |
De autotorens steken boven de rest van het park uit. Ze zijn 48 meter hoog.
 |
 |
Er is plek voor in totaal 790 auto's, die er niet langer dan 48 uur staan opgeslagen.
 |
 |
De TurmFahrt brengt gasten in een speciale glazen cabine naar de 20e etage.
 |
Zicht op de auto's die wachten om afgeleverd te worden. Tussen de Volkswagens een enkele Seat.
 |
Vanaf de autotoren heb je goed zicht op het relatief nieuwe Porsche-paviljoen.
 |
 |
Tussen 400 en 600 auto's worden hier per dag afgeleverd.
 |
 |
In de showroom van het aflevercentrum staan de nieuwste modellen. Hier de Golf Alltrack.
Porsche
Waar in 2011 nog volop bouwwerkzaamheden plaatsvonden, staat nu het
Porsche-paviljoen. Na de geruchtmakende overname van Porsche door
Volkswagen (nadat de omgekeerde overname jammerlijk was mislukt) moest
het sportwagenmerk alleen al uit het oogpunt van prestige snel een eigen ruimte
hebben. Architectenbureau Henn heeft zich laten inspireren door de
daklijn van de auto’s. Door de opvallende, met roestvrij staal beklede
overhang is dit niet alleen het jongste, maar ook het meest
spraakmakende paviljoen van het park. Binnen staan drie nieuwe
Porsche-modellen, omgeven door 28 historische typen in de schaal 1 op 3.
Der Zukunft braucht Herkunft: geen toekomst zonder verleden. Net
als elders in Autostadt wordt iedere gast bij binnenkomst begroet. Voor
Nederlanders doet het bijna overdreven aan. Het aantal medewerkers van
het themapark is opvallend groot. Er staan meer dan 1000 namen op de
loonlijst. Overal staan bewakers en gastvrouwen. Allemaal smetteloos
gekleed in donkerblauw en wit, ook al wijst de thermometer boven de 35
graden aan.
 |
Het dak van het Porsche-paviljoen verwijst naar de daklijn van de coupés.
 |
De jongste creatie van Autostadt vanaf de andere kant bekeken.
 |
De filosofie van Ferry Porsche staat op de wand bij de ingang.
 |
28 historische modellen in de schaal 1 op 3.
 |
Ze zijn allemaal uitgevoerd in smetteloos zilvergrijs op een witte ondergrond.
Beeldmerk
Op zoek naar het nieuwe, is bij binnenkomst al het beeldmerk opgevallen. De
gestileerde Beetle is vervangen door een hoofdletter A met de naam
Autostadt eronder. Ongetwijfeld heeft de grafisch ontwerper zijn idee
goed aan de opdrachtgever weten te verkopen. Er zal wel een prachtig
verhaal bij horen, maar had het niet wat creatiever gekund?
Veel enthousiaster ben ik over de presentatie AutoWerk in gebouw KonzernWelt.
Aan de hand van zeven dwarsdoorsnedes van auto’s wordt de verschillende
fases van de productie uitgelegd, van puntlassen tot
eindafwerking. Hier is heel goed over nagedacht. Behalve Bugatti zijn
alle personenwagenmerken binnen het concern vertegenwoordigd. Via
interactieve displays krijgt de bezoeker tekst en uitleg en kan hij
desgewenst verdiepende informatie oproepen. Bijvoorbeeld dat voor een
carrosserie tegenwoordig vele materialen beschikbaar zijn: koud en warm
geperst staal, aluminium, kunststof, magnesium, een sandwich van staal
en kunststof en voor de snelle, dure bolides koolstofvezel.
 |
Het nieuwe beeldmerk (hier geprojecteerd op de gevel) is simpel: een grote A met daaronder het woord Autostadt.
 |
AutoWerk informeert de bezoeker over de verschillende elementen van de autoproductie.
 |
 |
Links uitleg over technische componenten bij een Porsche, rechts over puntlassen bij een Seat.
 |
 |
Een stukje Audi demonstreert verschillende metaalsoorten, terwijl Lamborghini gebruik maakt van koolstofvezel.
 |
Het lakken wordt uit de doeken gedaan aan de hand van een deeltje Škoda.
 |
 |
Demonstratie van de eindafwerking bij Bentley.
 |
Zo zien de voorste zitplaatsen van een Bentley er uit.
 |
Uitleg over ontwerpen van stuurwielen die moeten passen bij het karakter van de auto.
In het hart
Aan de voorkant van de statische presentatie laat een film zien wat er
in een fabriek in het echt gebeurt. Op auto’s in wording is een camera
gemonteerd, zodat je een kijkje krijgt tot in het hart van de productie,
inclusief het kopje-onder bij de antiroestbehandeling. Ook hier komen de
verschillende merken langs, van de spuiterij bij Porsche in Stuttgart
tot de eindmontage bij Škoda in Mladá Boleslav
(►lees meer over het bezoek aan de fabriek
Tsjechië in 2013).
Even verderop geeft een medewerker uitleg over een Plastilin-model: een
met folie overtrokken kleimodel, gebruikt in de fase van besluitvorming
over de vormgeving van een nieuw model. Dit keer is het een Golf van de nieuwste
generatie. De kleilaag is zo’n 15 centimeter dik en is aangebracht op
een houten bekisting die weer op een metalen geraamte is bevestigt. Het
geheel weegt 2,5 ton. Dat is wel wat meer dan een productie-Golf, die
ook nog eens een motor en interieur heeft!
 |
Een film toont het hart van de autoproductie in verschillende fabrieken.
 |
 |
2,5 ton weegt zo'n kleimodel op ware grootte.
 |
Nauwkeurig freest een machine uit een blok klei het nieuwste model Golf.
Investor Relations
Autostadt is ontspannend en informatief tegelijkertijd. Medewerkers van
de afdeling investor relations presenteren op korte filmpjes van hooguit
enkele minuten de kerncijfers en organisatie van het concern. Geen
gelikte presentaties, maar een man die bij een flipover staat, alsof hij
het je persoonlijk even uitlegt. De bezoeker kiest zelf waarover hij
meer wil weten. Een van de filmpjes gaat over de invloed van de Raad van
Toezicht binnen Duitse ondernemingen. De daarin vertegenwoordigde
vakbonden hebben een belangrijke stem bij wezenlijke
ondernemingsbesluiten. (In het slotwoord van zijn boek Meine Jahre
mit Volkswagen (2005) hekelde oud-bestuursvoorzitter Carl H. Hahn de
wetten in zijn land die de ondernemers aan handen en voeten binden. Een
dergelijke kritische noot ontbreekt in de presentaties hier. Het geheel
moet immers leiden tot een feel good-gevoel. Kritiek op de macht
van de vakbonden moet maar ergens anders plaatsvinden.)
 |
De bouw van de KonzernWelt doet nog steeds modern aan.
ZeitHaus
Mijn zoektocht naar vernieuwingen brengt me in het ZeitHaus, het museum
van Autostadt. De collectie omvat de mijlpalen (Meilensteine) uit
de autohistorie, met een oververtegenwoordiging - dat laat zich raden -
van Volkswagens. In het transparante gedeelte is de inrichting beter en
verzorgder dan voorgaande keren. Stonden hier in 2007 en 2011 mooie en
bijzondere auto’s nog tamelijk willekeurig bij en naast elkaar, nu is er
lijn in de expositie gebracht. De autohistorie wordt uit de doeken
gedaan aan de hand van thema’s. Bij elk thema zijn twee of drie passende
auto’s gezocht. Een Porsche 911, Chevrolet Corvair en Saab 99 hebben
met elkaar gemeen dat ze een turbomotor hebben. De Chevrolet Corvette en
Trabant (een groter verschil is haast niet mogelijk) verbeelden het
gebruik van kunststof bij de carrosseriebouw. Cord en Alvis waren
pioniers op het vlak van voorwielaandrijving. Een Alfasud en De Lorean
laten de invloed van meesterstilist Giugiaro op de vormgeving van auto’s
zien.
Het raamloze deel van het museum is onveranderd. Topstukken uit de
historie staan op een verhoging. Verlichte vitrines tonen bijbehorende
oude brochures en tekeningen. Het is mooi, al mis ik nog steeds de
nostalgische diorama’s van de eerste jaren.
 |
 |
De ene kant van het ZeitHaus is helemaal transparant, de andere kant vrijwel geheel gesloten.
 |
Overzicht van het transparante deel van ZeitHaus.
 |
's Avonds is het museum een grote etalage van mijlpalen uit de autohistorie.
 |
De pionierfase wordt uitgebeeld door de eerste Benz, de Laurin&Klement Type A en een T-Ford.
 |
 |
General Motors bood voor iedere beurs een auto: van de goedkope Chevrolet tot de dure Cadillac.
 |
Twee auto's van carrosseriebedrijf Hebmüller, een Kever en Borgward Cabriolet.
 |
 |
De Hebmüller Cabriolet is een zeer waardevolle klassieker geworden.
 |
Aan de kap is goed te zien dat de Borgward tot in de puntjes is gerestaureerd.
 |
De allerlaatste Kever naast een model uit 1938, één van de oudste.
 |
 |
Volkswagens Type 2 en Type 3 versterkten de opmars van het merk.
 |
Volkswagen 412: de laatste met de motor achterin en hekkensluiter van de periode van luchtgekoelde VW's.
 |
 |
De Golf Country was zijn tijd te ver vooruit. Het werd commercieel geen succes.
 |
De Golf Cabriolet was een grote klapper. Karmann in Osnabrück bouwde de auto.
 |
Twee iconen uit de historie van Lamborghini.
 |
Lamborghini maakt deel uit van Audi en dus van het VW-concern.
 |
 |
Variaties op het thema Kever, voor gebruik als pleziervoertuig.
 |
De plafonds zijn van spiegelglas, zodat je de auto ook van boven kunt bekijken.
 |
Het thema revolutionaire stroomlijnvorm krijgt invulling via de NSU Ro-80, Volkswagen XL 1 en Tatra 87.
 |
 |
De Tatra heeft splinternieuwe banden.
 |
 |
Zowel de Chevrolet Corvette als de Trabant hebben een koetswerk van kunststof.
 |
Giugiaro tekende deze twee modellen, de Alfasud en De Lorean.
 |
Sportwagens van gespecialiseerde, kleine bedrijven met een kunststof koetswerk: een Lotus en Matra.
 |
 |
Chevrolet Corvair en Saab 99: ze hebben allebei een turbomotor.
 |
De Borgward Isabella was een voorloper in de klasse sportieve familiewagens. Later zou BMW die rol overnemen.
 |
Een Alvis met - hoogst ongebruikelijk in die tijd - voorwielaandrijving.
 |
In Duitsland maakte DKW furore met voorwielaandrijving, gecombineerd met een tweetaktmotor.
 |
 |
De 15.007.034e Kever (waarmee het record van de T-Ford werd verbroken) en de laatste T2.
 |
Het donkere deel van ZeitHaus is ongewijzigd. De Lancia Lambda was de eerste auto met zelfdragende carrosserie.
 |
Van links naar rechts een MG, Hanomag en Bugatti.
 |
De Bugatti heeft nog duidelijk trekjes uit het koetsentijdperk.
 |
 |
Veel ruimte voor bijzondere modellen uit de autohistorie. V.l.n.r. Lamborghini Miura, VW-Porsche en Cadillac Eldorado.
 |
Een BMW 328, een van de beroemdste vooroorlogse sportwagens.
 |
 |
Een Lincoln Zephyr met voor die tijd zeer gestroomlijnde carrosserie.
 |
Een Borgward Hansa, na de oorlog zeer modern vorm gegeven in de zogeheten ponton-stijl.
 |
Inmiddels ook een klassieker: de eerste generatie Volkswagen Golf.
Superlatieven
Op de begane grond is ruimte voor drie superlatieven uit de historie.
Helaas staat er maar een. De twee andere zijn tijdelijk afwezig vanwege
een evenement elders. Dat is wel heel erg jammer. Eén van die twee is
namelijk een Bugatti Royale, de Nachtwacht of Mona Lisa van de
autowereld. Zes zijn er maar van gemaakt,
allemaal verschillend. Ik had de coupé-de-ville met een koetswerk
van Binder uit Parijs, met chassisnummer 41111, graag van dichtbij
willen bekijken.
Sinds ik in het automuseum in Mulhouse, waar er twee staan, een boek kocht
over de Royale, ben ik in de ban van deze mobiele mastodont. Met zijn
acht cilinders in lijn, 12736 cc, 275-300 pk, een top van bijna 200 km/u
(in 1930!), wielbasis van 4,30 meter en een lengte van meer dan zes
meter is het in alle opzichten een bijzondere en opzienbarende
verschijning. In 2004 stond de Binder-Royale ook in het ZeitHaus, maar
toen mocht je niet dichtbij komen. Dit zou een uitgelezen kans zijn
geweest voor een hernieuwde en betere kennismaking. Een bordje meldt
dat de auto begin augustus terugkomt. Je zou zeggen dat 6 augustus
toch al bijna voorbij het begin van de maand is. Hoe indrukwekkend een Rolls-Royce Silver Ghost, Cadillac V16, klassieke Horch, Bugatti
Atlantic (een replica, hoewel dat er niet bijstaat: foei!) of Bentley
Continental R ook zijn, ik mis de Royale.
 |
De Rolls-Royce staat helemaal alleen. De twee andere superauto's zijn tijdelijk weg.
 |
 |
Jammer: de indrukwekkende Bugatti Royale ontbreekt.
 |
Een nagemaakte Bugatti Atlantic. Dat had er wel even bij mogen staan.
 |
Bentley Continental R.
 |
Een Cadillac met een zestiencilinder (!) motor.
 |
Een twaalfcilinder Horch 670 uit de jaren dertig. Horch was één van de vier merken van Auto Union.
Droom
Als ik de volgende ochtend direct na openingstijd nog even naar binnen
ga, knijp ik even in mijn arm. Nee, ik droom niet. Er staan opeens drie
auto’s. De groene Rolls-Royce heeft gezelschap gekregen van de Royale en
een niet minder indrukwekkende acht liter Bentley. Ze zijn ’s nachts
teruggekomen en op hun plaats gezet! Een beter begin van een tweede
dagje Autostadt is niet mogelijk. De Royale krijgt vanzelfsprekend alle aandacht.
Indrukwekkend. Dat mag je gerust zeggen. Hoe mooi is de lijn van de
spatborden, hoe imposant de hoefijzervormige radiator en de Marchal-koplampen.
En kijk
eens naar die steigerende olifant op de radiator. Het ontwerp is van Ettore
Bugatti’s broer Rembrandt, de beeldhouwer die slechts 31 jaar oud werd. Het glas dat het achtercompartiment van de
chauffeursplaats scheidt, is een centimeter dik. Het is kogelvrij. De
auto is donkerblauw, maar lijkt in het daglicht zwart. 's Avonds, met
kunstlicht, komt het blauw veel duidelijker tot uiting.
Als bouwjaar wordt 1931 aangegeven. Dat slaat vermoedelijk op het
chassis. Bugatti leverde de auto namelijk pas in april 1932 af aan de
koper. Het was toen een cabriolet. Die oorspronkelijke carrosserie werd
in 1939 vervangen door deze coupé-de-ville.
De Royale behoort niet tot de vaste collectie van het museum. Hij is in
bruikleen. Eigenaar is Bugatti-fabriek (dus de Volkswagen-groep). Het is verreweg de
kostbaarste auto van de expositie. Om de verhoudingen aan te geven: de
waarde van de ruim 230 auto's van het museum is in totaal zo'n 46
miljoen euro (volgens ZeitHaus-directeur Otto Ferdinand Wachs), terwijl
alleen al de Royale naar schatting al minstens tien miljoen waard is.
 |
Midden in de nacht zijn de twee klassiekers teruggekeerd.
 |
De Silver Ghost staat er niet langer alleen en is nu ingeklemd tussen een Bentley en Bugatti.
 |
Bugatti Type 41 Royale, één van de zes die er zijn gemaakt.
 |
De hoefijzervormige radiator typeerde het merk uit Molsheim.
 |
 |
Dik glas als afscheiding. Het is kogelvrij, zo te lezen.
 |
Ook de achterzijde is groots. Dit koetswerk dateert van 1939, het chassis is ouder.
 |
Het dashboard is niet bepaald een meesterwerk van een ontwerper.
 |
 |
De mastodont wil niet geaaid worden. Rechts het beeldje dat door Rembrandt Bugatti was ontworpen.
 |
De Parijse koetswerkbouwer Binder was verantwoordelijk voor de bouw.
 |
Je kunt nog net een blik in het achtercompartiment werpen.
 |
De auto is donkerblauw, wat vooral bij kunstlicht goed tot uiting komt.
Zwanenzang
Door de verrassing van de Royale zou je bijna vergeten aandacht te
besteden aan het andere nachtelijk teruggekeerde pronkstuk. Dat zou
onterecht zijn, want ook hier is sprake van iets heel bijzonders. Het is
een acht liter Bentley, het topmodel van het merk. De ontwikkeling ervan
was ingezet vóór de crisis op de New Yorkse effectenbeurs van 1929, maar
de introductie kwam daarna. Het chassis kostte meer dan dat van de
naaste concurrent, de twaalfcilinder Rolls-Royce Phantom III.
Uiteindelijk werden er nog honderd gemaakt, maar het was de zwanenzang
van het zelfstandige merk. Walter Owen Bentley was een begenadigd
constructeur, maar had van financiën minder verstand. Beducht dat
onverkochte chassis voor een dumpprijs van de hand zouden worden gedaan,
met alle gevolgen voor de verkoop van de Phantom van dien, nam
Rolls-Royce Bentley in 1931 over. Volgens puristen is dit type daarmee
de laatste 'echte' klassieke Bentley. De auto hier is de eerste van de
serie, met chassisnummer YF5001. Luxe, elegantie en sportiviteit zijn
tot één geheel gesmeed door koetswerkbouwer H.J. Mulliner. Het lijkt een
cabriolet of landaulette, maar de beugels aan de zijkant zijn er alleen
voor de sier.
 |
Ook de Bentley 8 Litre is een imposante verschijning.
 |
Commercieel was het geen succes. In 1931 nam Rolls-Royce Bentley over.
 |
 |
De gevleugelde B was (en is) het beeldmerk van Bentley.
 |
Het dak is vast: de cabrioletbeugels geven een verkeerde indruk en zijn slechts sier.
 |
De Rolls-Royce Silver Ghost staat al sinds jaar en dag in het ZeitHaus.
Veyron
Over Bentley en Bugatti gesproken: het vroegere Bentley-paviljoen is
enkele jaren geleden omgedoopt in Premium Club House, een
exclusieve expositieruimte van Bugatti. (De verschillende merken moeten
de paviljoens van Autostadt zelf betalen. Kennelijk ziet
Bentley de meerwaarde van aanwezigheid niet in. Bij Bugatti rekenen ze
anders. Daar telt prestige voor het gehele VW-concern zwaar mee. Zo is
het maar de vraag of
de verkoopprijs van meer dan een miljoen voor een Veyron genoeg is om de
ontwikkelkosten terug te verdienen.) In 2011 was de ruimte wegens
verbouwingswerkzaamheden gesloten. Nu gaan de deuren uitnodigend open.
Centraal staat een glanzende, geheel zilver/chroomkleurige Veyron. Het is dat deze
opvallende uitvoering de presentatie zo bijzonder maakt, want de Veyron heb ik al
verschillende keren van dichtbij gezien: in het Volkswagen-Forum in
Berlijn, in het museum van Mulhouse, op de Classic Show in Essen en dit
voorjaar nog op de RAI. De productie is inmiddels gestaakt. Praktisch
bruikbaar is de auto nauwelijks, hoewel Martin Roach in zijn boek
Quest for Perfection over de Veyron schrijft dat hij ermee door de
straten van Wolfsburg reed met het gemak alsof het een Golf was. Het is
en blijft natuurlijk een blikvanger eerste klas.
(►lees de boekbespreking)
Het paviljoen van Lamborghini, even verderop, is nog precies hetzelfde. In een grote vierkante
zwarte doos hangt een auto achter tralies. Met veel lawaai en omgeven
door
rook draait de auto op enig moment naar buiten: hij is uit zijn kooi
ontsnapt. Leuk als je het voor het eerst ziet, maar daarna niet meer
verrassend. Alleen het type Lamborghini veranderde door de jaren heen. Je moet per slot van
rekening bij de tijd blijven.
 |
Een glanzende Veyron: kan het opvallender?
 |
 |
Lamborghini laat een auto uit zijn kooi ontsnappen. Het gaat gepaard met een hoop lawaai.
Teleurstellend
Niet alles wat nieuw is, is automatisch een succes. Het paviljoen van
Audi is aangepast en heeft helaas nog meer dan eerst het karakter van een showroom
gekregen. Bij Seat en Škoda is het al niet anders.
Ronduit teleurstellend is de ‘maritieme blik op Autostadt’.
Dat klinkt spannend, maar is het niet. Met een schip vaar je zo’n 25
minuten naar het Westen over het Mittellandkanal om dan om te draaien.
Er is niet veel te zien, behalve de uitgestrektheid van het
fabrieksterrein en de 1,5 kilometer (!) lange gevel van het
fabrieksgebouw. Het is inmiddels een monument geworden, net als de vier
schoorstenen van de krachtcentrale en de torenflat van de directie. Die
wordt momenteel opgeknapt. Een informatrice van Volkswagen, keurig in
een donker mantelpakje gestoken, probeert nog wat informatie over te
brengen. Het fabrieksterrein heeft een oppervlakte van 6,5 vierkante
kilometer; er werken meer dan 60.000 mensen van de bijna 600.000
personeelsleden wereldwijd; per dag komen 3800 auto's van de band; er rijden 7000 bedrijfsfietsen; de locomotieven zijn in het
kader van duurzaamheid tegenwoordig hybride. Ze beschrijft het plaatsje Sandkamp, dat in 1972 door Wolfsburg werd geannexeerd. Ze meldt dat de
grote parkeergarage langs het kanaal tevens dienst doet als geluidswal.
De meeste bezoekers hebben echter meer aandacht voor elkaar en voor de
jonge man die de bestellingen opneemt en de drankjes komt brengen. Niet
uit het veld geslagen, loopt ze langs alle tafeltjes om een praatje te
maken met de bezoekers. "Waar komt u vandaan? Uit Nederland? Daar kwam
ik vroeger vaak. Bij mijn tante uit Laren". Na
een klein uur legt de boot weer aan. Gewoon een wandeling door Autostadt
biedt meer plezier.
 |
 |
Showroommodellen in het Audi-paviljoen.
 |
 |
Seat biedt een opvallende projectie op een wit model.
 |
Bij Volkswagen aandacht voor de nieuwste modellen: Passat Alltrack, Touran en Passat GTE.
 |
 |
Bij de bedrijfswagens staat tenminste nog een historisch voertuig. Links de nieuwste Multivan.
 |
 |
De zesde generatie in een speciale kleurstelling die verwijst naar het verleden.
 |
Een foto in het paviljoen van VW-Nutzfahrzeuge over de productie in de beginjaren.
 |
 |
De boottoer biedt weinig interessants. Op de achtergrond het Ritz-Carlton Hotel van Autostadt met daarnaast het ZeitHaus.
 |
 |
De fabriek van 1,5 kilometer lengte en de hoogbouw zijn monumenten en mogen niet worden gesloopt.
Bloemen en planten
Ook bij dit vierde bezoek valt de perfecte verzorging van bloemen en
planten op. Ze zijn een belangrijk onderdeel van de uitstraling van het
park. Hier hebben vele tuinlieden een dagtaak aan. Ze
worden geholpen door een drainagesysteem dat het gras bevochtigt zodat
het
egaal groen blijft en door robots die het gras knippen. De grappige
geurtunnel boven het water bestaat uit 2160 bloempotten. Het geheel
draait langzaam. De onderste bloempotten hangen in het water, zodat ieder plantje automatisch water krijgt als het
beneden is.
Om te verhinderen dat de konijntjes zich in de nacht tegoed doen aan de
planten, gaat er ’s avonds automatisch een kap overheen. Aan alles is
gedacht. Dat is de onuitgesproken boodschap die Volkswagen zijn
bezoekers wil meegeven. Als je zoveel oog voor detail hebt, moeten de
producten die je maakt ook wel fantastisch zijn. Dit is reclame zonder
slogans, zonder affiches, zelfs zonder beeldmerken.
 |
Bomen en planten worden goed verzorgd.
 |
 |
De paviljoens zijn omgeven door groen.
 |
Zelfs het grind tussen de paden is netjes aangeharkt.
 |
 |
Het is boven de dertig graden op deze mooie zomerdag.
 |
In de zomermaanden is het park het mooist, als de planten in bloei staan.
 |
Waterpartijen spelen een grote rol bij de aankleding van het geheel.
 |
Bijzondere plantenbakken aan de westkant van de grote centrale hal.
 |
2160 bloempotten telt de geurtunnel. De tunnel draait langzaam. De onderste potten hangen in het water.
 |
 |
Tegen de avond worden de planten afgedekt om dieren op afstand te houden.
Communicatieplatform
Waarom heeft Volkswagen dit alles opgezet en wordt het zo goed
onderhouden? Wat is de filosofie? De eigen website spreekt over “Die
Kommunikationsplattform des Volkswagen Konzerns”
Die Autostadt gründet auf den Werten des Volkswagen Konzerns: Sie macht
erlebbar, warum Qualität Sicherheit schafft, wie Leistung und
Nachhaltigkeit Hand in Hand gehen und was Kundennähe dem Unternehmen
bedeutet. Sie zeigt auch, welches Wissen seine Mitarbeiter in allen
Erdteilen generieren und welche Philosophie die einzelnen Marken
verfolgen. Als Kommunikationsplattform des Volkswagen Konzerns nimmt die
Autostadt den Dialog mit ihren Gästen auf. Hier stehen keine schnellen
Effekte im Vordergrund. Vielmehr ermöglichen die Angebote eine offene
und intensive Auseinandersetzung mit den vielen Seiten der Mobilität und
mit der historisch gewachsenen Identität des Volkswagen Konzerns.
Die Autostadt steht für eine Unternehmenskultur mit ausgeprägtem
Dienstleistungsbewusstsein und hohem Qualitätsanspruch. Das große Team
ihrer Mitarbeiter eint ein Ziel: Ihren Gästen einen Aufenthalt zu
bereiten, an den sie sich gern erinnern.
 |
Als het meezit, kom je droog aan de overkant.
Visitekaartje
In de eerste helft van 2015 was Volkswagen in verkochte aantallen het
grootste autoconcern ter wereld. De leider geeft hier zijn visitekaartje
af. Het concept is nog altijd uniek en verveelt niet. Dat is ook na een
vierde bezoek de conclusie. Het is niet verwonderlijk dat er zoveel
mensen op afkomen. Voor elke leeftijdsgroep is er wel wat interessants
te beleven. Er is veel te zien en te doen. Vermaak en serieuze
informatie zijn knap tot één geheel gemaakt. De aankleding, het
onderhoud en de organisatie zijn tot in de puntjes verzorgd. Het accent
mag in 2015 op Frankrijk liggen, het geheel is onmiskenbaar Duits. En
Duitsland (en meer in het bijzonder Wolfsburg) is, vindt men hier, het
hart van de autowereld.
■
 |
De wereldbol in de 18 meter hoge hal is van aluminium, maar weegt toch 4,5 ton.
 |
Onder de glazen vloer staan wereldbollen die 's avonds vrolijk verlicht zijn.
 |
 |
Verschillende soorten wegdek met uitleg daarbij.
 |
 |
Uitleg over de straten in de middeleeuwen en de moderne autosnelweg.
 |
 |
Een bijzondere brug en roltrappen verbinden Autostadt met het centrum van Wolfsburg.
|
Aanvulling: FRAUDE BIJ VOLKSWAGEN - SJOEMELSOFTWARE - DIESELGATE |
19 tot en met 22 SEPTEMBER 2015
De zorgvuldig
opgebouwde reputatie van Volkswagen krijgt een enorme dreun nu bekend is
geworden dat wereldwijd 11 miljoen auto's bewust zijn uitgerust met
software die metingen van de uitstoot van schadelijke stoffen
manipuleert. Zodra de auto voor een controle wordt onderzocht, schakelt
de elektronica op een gunstig emissieprofiel, terwijl de motor bij
gewoon verbruik veel méér schadelijke stoffen uitstoot. Op 18 september
heeft de Amerikaanse milieuautoriteit EPA een officiële klacht
ingediend, na een onderzoek door de West Virginia University in opdracht
van de International Council on Clean Transportation. De Air Resource
Board van Californië (CARB) heeft eenzelfde klacht. Het nieuws dringt in
de dagen erna pas goed door tot de internationale media en explodeert
vervolgens.
In één dag daalt
de beurswaarde van het bedrijf met 22% en wordt Volkswagen 16 miljard
minder waard. In een reactie laat Volkswagen weten alvast 6,5 miljard
opzij te zetten voor het betalen van boetes of treffen van schikkingen
in de Verenigde Staten, waar de jarenlange malversaties aan het licht
kwamen. Topman Winterkorn weigert vooralsnog af te treden als
bestuursvoorzitter.
De werkwijze van Volkswagen leidt tot grote artikelen in alle Nederlandse dagbladen.
In Duitsland was het bericht hét nieuws van de dag.
23 SEPTEMBER 2015
In weerwil van
zijn eerdere verklaringen, is de positie van Winterkorn onhoudbaar
geworden. Na een dag lang vergaderen wordt bekend gemaakt dat de CEO in
een vergadering van de Raad van Commissarissen zijn vertrek bekend heeft
gemaakt om de reputatiebeschadiging niet groter te maken dan deze al is
en ruimte te maken voor een nieuwe start van Volkswagen. Volgens eigen
zeggen wist de topman niets van de fraude, wat door deskundigen minimaal
in twijfel wordt getrokken. Verder zijn er speculaties of de ruzie met
oud-topman Ferdinand Piëch - eerder dit jaar - wat met de bekendmaking
te maken heeft, juist enkele dagen voordat Winterkorns contract voor
twee jaar verlengd zou worden. Het bedrijf domineert inmiddels de media
in binnen- en buitenland.
24 SEPTEMBER 2015
De fraude bij
Volkswagen blijft het nieuws ook in Nederland beheersen en wordt
letterlijk voorpaginanieuws (Telegraaf en Financieele Dagblad) of binnen
in de kranten paginagroot (Volkskrant, Trouw, AD) uitgemeten. De hele
Duitse industrie en de sector wordt in de negatieve beeldvorming
meegesleept.
25 SEPTEMBER 2015
Opnieuw
paginagrote artikelen over de fraude met het opgeven van emissiewaarden,
maar de vraag wordt steeds luider gesteld of alleen Volkswagen zich
heeft misdragen. Ook andere fabrikanten staan in de verdachtenbank,
terwijl ook andere modellen van Volkswagen verdacht zijn, zoals de
Transporter. Voor Volkswagen zelf is de grote vraag hoe het concern het
ernstig geschonden vertrouwen kan herstellen. Er zullen ontslagen
vallen, heeft het bedrijf aangekondigd. Inmiddels is er een nieuwe CEO
benoemd, Matthias Mülller, afkomstig van Porsche. Zelden kreeg de
benoeming van een nieuwe topman van een buitenlands bedrijf meer
aandacht in de Nederlandse media.
26 SEPTEMBER 2015
Elke stukje
informatie over Volkswagen is nieuws. Zoals de mededeling van de
Belgische importeur de verkoop van de verdachte modellen met
onmiddellijke ingang stop te zetten en het bericht dat Suzuki niet
langer samenwerkt met Volkswagen. Dat was al veel eerder besloten en zou
op een ander moment geen nieuws zijn geweest.
Op de website van Volkswagen-importeur Pon staat inmiddels de volgende
verklaring:
Vanuit de huidige mediaberichten heeft u kunnen opmaken dat Volkswagen
met man en macht aan het werk is om duidelijkheid te verstrekken over de
specifieke software die gebruikt is in dieselmotoren.
Graag willen wij voorop stellen dat het vertrouwen van onze klanten en
van het publiek voor ons het allerbelangrijkste is. Wij betreuren het
ten zeerste dat wij uw vertrouwen beschaamd hebben. Wij zullen ons
maximaal inspannen om zo spoedig mogelijk al uw zorgen weg te nemen.
Alle betrokken voertuigen zijn absoluut verkeersveilig vanuit een
technisch oogpunt. De huidige thematiek betreft uitsluitend de uitstoot
van milieuverontreinigende stoffen. Wij zullen dit oplossen. Het behoeft
geen betoog dat wij de volle verantwoordelijkheid nemen en alle kosten
volledig op ons zullen nemen voor de noodzakelijke maatregelen.
Ook is duidelijk dat wij daarvoor tijd nodig hebben. Zowel de uitvoering
van de analyse als het initiëren van technische maatregelen zullen tijd
vergen.
Nieuwe voertuigen van de Volkswagen Group met EU 6 dieselmotoren die op
dit moment beschikbaar zijn binnen de Europese Unie, voldoen allemaal
aan de wettelijke vereisten en de milieunormen. De betreffende software
heeft geen gevolgen voor de handling, verbruik of de uitlaatgassen.
Uitsluitend bij auto’s met motoren van het type EA 189 werd een
duidelijk merkbare afwijking tussen de resultaten op de testbank en die
tijdens het daadwerkelijke gebruik op de weg vastgesteld. Volkswagen
werkt er hard aan om deze afwijkingen te ondervangen door middel van
technische maatregelen.
Zoals u wellicht kunt begrijpen, kunnen wij op dit moment geen verdere
gedetailleerde gegevens verstrekken over de betreffende modellen en
bouwjaren. Wij zullen u daarover zo snel mogelijk nader informeren.
Bij Volkswagen doen wij er alles aan het vertrouwen, dat zoveel mensen
in ons hebben gesteld, volledig terug te winnen en daarvoor al het
nodige te doen om verdere schade te voorkomen.
28 SEPTEMBER 2015
Nadat afgelopen
weekeinde de Zwitserse overheid de verkoop van 'verdachte' modellen
heeft verboden, hebben ook de Nederlandse dealers vandaag te kennen
gegeven de verkoop vooralsnog op te schorten. Het wachten is op
duidelijkheid vanuit de fabriek, aldus de importeur. De Duitse
transportautoriteit Kraftfahrt Bundesambt heeft Volkswagen gisteren tien
dagen de tijd gegeven om met een plan van aanpak te komen om de
gewraakte software uit auto's te halen.
De stad Wolfsburg heeft besloten tot een bevriezing van de uitgaven en
een vacaturestop met onmiddellijke ingang, totdat meer duidelijk is over
de gevolgen voor de stad. Het Duitse Openbaar Ministerie heeft laten
weten een strafrechtelijk onderzoek te starten naar Martin Winterkorn,
aldus de Frankfurter Allgemeine.
Het hoofd van de ontwikkelafdeling van Volkswagen is op non-actief gezet
en zijn collega's van Audi en Porsche met vakantie gestuurd, weet
diezelfde krant te melden. Ook meer dan 2 miljoen Audi's hebben de
frauduleuze software onder de kap.
1 OKTOBER 2015
Nog steeds is het
fraudeschandaal dagelijks nieuws. Het onderwerp breidt zich inmiddels
uit naar dieselmotoren in het algemeen en de auto-industrie als geheel,
toegespitst op de lobbyactiviteiten in Brussel en de noodzaak van
strengere wet- en regelgeving en controle daarvan. Daarnaast is er veel
aandacht voor de claims die Volkswagen binnenkrijgt uit alle delen van
de wereld en de pogingen van het concern de (reputatie)schade te
herstellen. In veel landen hebben importeurs besloten de verkoop van de
gewraakte dieselmodellen op te schorten en terugroepacties te
organiseren. Deskundigen adviseren Volkswagen zich geheel terug te
trekken van de Amerikaanse markt. Ook de justitiële onderzoeken tegen
medewerkers van het concern meet de pers breed uit. Sfeerreportages
brengen in beeld hoe in Wolfsburg is gereageerd op het nieuws. Hoe groot
de krantenkoppen ook zijn, in de stad is de algemene opinie dat het
concern deze storm zal overwinnen.
3 OKTOBER 2015
Op 3 oktober
viert Duitsland dat het 25 jaar geleden herenigd werd. Oost- en
West-Duitsland hielden op te bestaan als afzonderlijke landen.
Volkswagen had voor die gelegenheid een mooie advertentiecampagne in
gedachten. Gelukwensen aan het adres van iedereen om de verjaardag van
de hereniging te vieren. In de verschillende kranten en op de Duitse
website komt nu een heel andere tekst.
"Eigenlijk was dit een mooi moment geweest om stil te staan bij het
verleden, om trots te zijn op de eenwording, om dank te zeggen aan al
onze klanten en om de medewerkers en handelspartners in het zonnetje te
zetten. Dat zou goed geweest zijn, maar op dit moment kunnen wij maar
één ding zeggen: we gaan er alles aan doen om het vertrouwen terug te
winnen".
7 OKTOBER 2015
De stroom
berichten houdt aan. De Volkswagen-affaire heeft inmiddels de bijnaam
Dieselgate. De kranten melden dat het schandaal het concern dwingt tot
een investeringsstop. Het personeel is bijgepraat: er komen zware
tijden. In Amerika zijn verschillende strafklachten tegen het bedrijf
ingesteld. De hele autosector krijgt een veeg uit de pan. Het Europese
Parlement wil onafhankelijke tests van auto's en verwijt de Europese
Commissie de kop in het zand te hebben gestopt. Afgelopen dagen hebben
kranten geschreven over het aantal lobbyisten van de auto-industrie in
Brussel. Volkswagen heeft er de meeste rondlopen.
8 OKTOBER 2015
Het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden heeft Michael Horn verhoord,
directeur van de Volkswagen Group of America. De hoorzitting is een
eerste stap in een groter onderzoek naar de fraude. In Duitsland doet de
justitie invallen bij het Volkswagen-hoofdkantoor in Wolfsburg en op
huisadressen van medewerkers. Het bedrijf maakt bekend ook modellen die
pas volgend jaar geleverd zouden worden terug te trekken. De malversatie
is groter dan gedacht en niet een zaak van louter het verleden.
In Duitse media klinkt kritiek op de benoeming van Hans Dieter Pötsch
tot nieuwe voorzitter van de Raad van Toezicht. Hij zou behoren tot de
groep insiders die het bedrijf een naar binnen gerichte cultuur gaf met
een stijl die is te karakteriseren als arrogant en conservatief.
Voorts melden media dat de gewaarkte software ook is toegepast in
Europese modellen van Volkswagen.
15
OKTOBER 2015
Volkswagen gaat 8,5 miljoen auto’s in 28 Europese landen terugroepen,
maakt het bedrijf bekend. In Duitsland is de fabrikant daartoe gedwongen
door de verkeersautoriteit. Die heeft verklaard de verplichte gang naar
de garage te zullen controleren. In de Duitse media klinkt kritiek op de
wijze waarop het concern de problematiek aanpakt: te traag, te weinig
doortastend en met gebrek aan openheid. De nieuwe topman maakt duidelijk
dat het roer binnen het concern niet omgaat, hoewel meer geïnvesteerd
zal worden in elektrische modellen. Ook worden ontwikkelprogramma’s
‘bijgesteld’. Concreet betekent dit dat bijvoorbeeld de opvolger van de
Phaeton langer op zich laat wachten en dat dit een geheel elektrische
auto zal worden, als concurrent van bijvoorbeeld de Tesla.
In Nederland is in de landelijk dagbladen een paginagrote advertentie
verschenen: Allesbehalve trots op onze nieuwste kleur: schaamrood. Er is
meteen kritiek op de advertentie: hij komt te laat, is niet ernstig
genoeg en geeft geen oplossingen aan. Volkswagen blijft in het nieuws.
27 OKTOBER 2015
In de Duitse krant Handelsblatt komt Ion Yadigaroglu van
investeringsmaatschappij Capricorn met een opmerkelijke suggestie voor
Volkswagen: bouw bij wijze van boetedoening twee fabrieken in de
Verenigde Staten voor de productie van accu's voor elektische auto's.
Ook Tesla-topman Elon Musk sluit zich, met een aantal anderen, aan bij
de oproep. Dit is waardevoller voor de samenleving dan een boete die in
de Amerikaanse staatskas verdwijnt.
28 OKTOBER 2015
Voor het eerst in 15 jaar heeft Volkswagen verlies geleden. Het derde
kwartaal van 2015 wordt met rode cijfers afgerond: 3,5 miljard euro in
de min. Dat heeft vooral te maken met een voorziening die is getroffen
vanwege het uitlaatgasschandaal. Over heel 2015 verwacht de
bedrijfsleiding nog een winst, maar die zal significant lager zijn dan
in 2014. Intussen is de omzet van Volkswagen wel gestegen en ook
dieselmodellen worden nog goed verkocht.
Op dezelfde dag heeft de Europese Commissie nieuwe eisen vastgesteld
waaraan dieselauto’s moeten voldoen. Die zijn veel soepeler dan de
huidige theoretische normen, maar betreffen wel de uitstoot in de
praktijk en niet in laboratoriumsituaties.
4 NOVEMBER
2015
De nieuwsstroom over manipulatie houdt niet op. Na de dieselmodellen
lijkt nu ook bij benzinemotoren sprake te zijn van mogelijke
manipulatie. Volkswagen heeft dit zelf naar buiten gebracht, maar wat er
precies aan de hand is, is nog onduidelijk. De aandelenkoers daalde met
ruim 5 procent. Een aandeel is nu nog rond 100 euro waard, was dit
voorjaar 250 euro.
Porsche heeft besloten in Amerika de Porsche Cayenne Diesel met
onmiddellijke ingang niet meer te leveren. Ook hier zou de gewraakte
software in zitten. Dit is pijnlijk voor de nieuwe topman van het
concern die van Porsche afkomstig is.
In Nederland heeft de Rijksdienst voor het Wegverkeer besloten een
aantal typegoedkeuringen opnieuw tegen het licht te houden. De RDW geeft
typegoedkeuringen af voor Europa. Het instituut gaat onderzoeken of de
verschillen tussen laboratoriumcijfers en werkelijkheid terug te voeren
is op manipulatie. Het onderzoek omvat verschillende merken.
7 NOVEMBER 2015
Het Genootschap Onze Taal heeft het woord sjoemelsoftware tot woord van
het jaar verkozen. Het woord wordt in één adem genoemd met Volkswagen.
Geen erkenning om trots op te zijn!
10 NOVEMBER 2015
De bedrijfsleiding van Volkswagen gaat tien dagen lang in overleg met
het personeel over mogelijkheden de crisis te lijf te gaan. Het zal gaan
om het snijden in investeringen, maar ook om de werkgelegenheid bij het
bedrijf. Het is ondenkbaar dat het emissieschandaal geen gevolgen heeft
voor de 600.000 werknemers.
11 NOVEMBER
2015
Volgens Duitse media heeft Volkswagen binnen het bedrijf de werknemers
die iets weten over de 'sjoemelsoftware' gevraagd zich te melden. Zij
zullen niet worden gestraft, mits ze niet tot het hogere management
behoren. De ingenieurs zouden niet uit zichzelf melden wat ze weten uit
angst voor repercussies, zoals ontslag. Inmiddels heeft de Europese
Commissie om tekst en uitleg gevraagd.
12 NOVEMBER 2015
De Braziliaanse
overheid heeft Volkswagen een boete opgelegd omdat ook in de modellen in
dit land 'sjoemelsoftware' is aangetroffen. De boete bedraagt 'slechts'
ruim 12 miljoen euro. Dat valt bijna in het niet bij de verwachte boetes
in de Verenigde Staten en Europa.
24 NOVEMBER 2015
Volkswagen is nog
lang niet uit de problemen. Dochteronderneming Audi heeft toegegeven dat
in Amerika auto’s op de markt zijn gebracht met verboden software. Dat
lijkt een kentering: eerder werd het feit nog niet erkend. Naast de
installatie van ‘sjoemelsoftware’ zou het ook gaan om onvolledige
informatie over software die wel is toegestaan. De fabrikant zou bij de
aanvraag voor een Amerikaanse typegoedkeuring niet alles hebben gemeld.
Intussen is het Duitse openbaar ministerie begonnen met een onderzoek
naar belastingontwijking. De manipulatie met CO2-uitstoot zou kunnen
betekenen dat berijders te weinig belasting hebben betaald. Volkswagen
wordt hiervoor verantwoordelijk gehouden. Het zou volgens de Duitse
media gaan om een bedrag dat kan oplopen tot twee miljard dollar.
De Europese consumentenorganisaties beklagen zich over de traagheid
waarmee het concern klanten duidelijkheid verschaft. In Amerika hebben
gedupeerde klanten een aanbod gekregen van 1000 dollar, voor de helft te
besteden bij Volkswagen. In Europa is van een compensatieregeling nog
geen sprake.
Na een toespraak van de nieuwe baas aan het adres van het kader van het
bedrijf, steeg de koers van het aandeel Volkswagen flink.
25 NOVEMBER 2015
Acht medewerkers
van het bedrijf zijn geschorst, melden de media op basis van berichten
van het bedrijf zelf. Het is een voorzorgsmaatregel, volgens VW. De
Duitse toezichthouder heeft de onderneming inmiddels goedkeuring gegeven
voor de plannen om gemanipuleerde dieselmotoren aan te pakken. Bij de
1,6 liter dieselmotoren gaat het om een softwareaanpassing. Bij de
kleinere motoren is nog geen oplossingsrichting gegeven.
3 DECEMBER 2015
Volkswagen heeft
geld nodig om de schade als gevolg van de fraude af te wikkelen. Het
Financieele Dagblad schrijft vandaag neutraal "VW-groep krijgt € 20 mrd
krediet om schandaal te boven te komen", terwijl de Telegraaf kopt
"Volkswagen aan infuus van banken". Feit is dat er een
overbruggingskrediet is gegeven om de crisis te boven te komen.
5 DECEMBER 2015
Wat zijn de
gevolgen van al het nieuws van de afgelopen maanden voor de verkoop van
nieuwe auto's van het Volkswagen-concern? Het beeld is nog onduidelijk.
In november verkocht Volkswagen in de Verenigde Staten en het Verenigd
Koninkrijk respectievelijk een kwart en twintig procent minder auto's
vergeleken met een jaar eerder. In Nederland daarentegen was er een
verkoopstijging met 60%. Dat heeft vermoedelijk meer te maken met
veranderende belastingregels dan met het product zelf, is de eerste
analyse. Hoe het ook zij, voor de importeur en fabrikant is het een
opsteker.
18 DECEMBER 2015
Het Europees
Parlement gaat een onderzoekscommissie instellen om te bekijken of de
Europese Commissie wel voldoende heeft gedaan om gesjoemel met testen
van dieselmotoren tegen te gaan. Een werkgroep van 45 mensen gaat naar
de antwoorden speuren. Volgens ingewijden was de Commissie al jaren
bekend met het feit dat de auto-industrie het niet zo nauw nam met de
waarheid.
Inmiddels is het Parlement niet akkoord gegaan met een voorstel van de
Commissie om de testmethoden te vernieuwen. De nieuwe testen zouden pas
in 2021 moeten ingaan. Dat vindt het Parlement te gortig en veel te
vriendelijk voor de autobranche.
19 DECEMBER 2015
Oud-topman
Winterkorn hoeft deze en volgende Kerst niet te beknibbelen op zijn
uitgaven. Hij wordt tot eind 2016 gewoon doorbetaald, wat een inkomen
van zo'n tien miljoen euro betekent. Dat is een basisinkomen van 1,6
miljoen plus bonussen van de afgelopen jaren.
31 DECEMBER 2015
Het Financieele
Dagblad sluit het jaar af met een bijna twee pagina's vullend artikel
over het uitstootschandaal van 2015, met de letters VW prominent in het
midden. Voor het Volkswagenconcern staat het jaar 2015 tot in lengte van
dagen in het teken van dit schandaal.
4 JANUARI 2016
De Amerikaanse justitie heeft op 4 januari een officiële aanklacht
ingediend tegen Volkswagen wegens het op de markt brengen van 584.000
auto’s die voorzien zijn van ‘sjoemelsoftware’. De beschuldiging luidt
kort samengevat: het bedrijf heeft bewust de wet overtreden met ernstige
gevolgen voor de volksgezondheid tot gevolg. Het gaat vooralsnog om een
civiele claim. Onduidelijk is of ook strafrechtelijke vervolging zal
plaatsvinden. De aanklacht volgt op een schadeclaim die particulieren
inmiddels gezamenlijk hebben ingediend. Alles bij elkaar zal sprake zijn
van een miljardenboete, zoals al eerder is becijferd.
8
JANUARI 2016
Het Financieele Dagblad weet te melden, de Süddeutsche Zeitung
aanhalend, dat Volkswagen er rekening mee houdt meer dan 100.000 in
Amerika verkochte auto's te moeten terugkopen.
17
JANUARI 2016
De Britse zakenkrant Financial Times weet vandaag te melden dat
ministens 66 institutionele beleggers (te denken valt aan
pensioenfondsen en vermogensbeheerders) Volkswagen gaan aanklagen
vanwege verliezen op investeringen in het bedrijf. Ze willen een
compensatie voor de geleden verliezen.
21
JANUARI 2016
Ook de Vereniging van Effectenbezitters gaat Volkswagen binnenkort voor
de rechter dagen om de schade te verhalen die beleggers hebben geleden
door de handelwijze van de fabrikant. Eerder heeft de onderneming
aansprakelijkheid van de hand gewezen. Mogelijk gaat een rechtszaak
jaren duren.
27
JANUARI 2016
De Europese commissaris voor de interne markt Elzbieta Bienkowska zegt
in de krant hoopvol te zijn over een compensatie door Volkswagen van de
consumenten die benadeeld zijn door de software die VW inbouwde in de
dieselauto's. De commissaris wil dat het bedrijf klanten in Europa op
dezelfde wijze compenseert als in Amerika.
3 FEBRUARI
2016
Het Europees Parlement heeft ingestemd met een voorstel van de Europese
Commissie dat autofabrikanten meer tijd geeft om aan de normen voor
uitlaatgassen te voldoen. Er komen realistischer emissietesten, maar tot
2019 mogen de vastgelegde normen met 110% worden overschreden en daarna
tot 2021 nog met 50%.
Onderzoekers van de Radboud Universiteit hebben berekend dat de extra
uitstoot van Volkswagens (ten opzichte van wat werd geclaimd door de
fabrikant op basis van laboratoriumtesten) 45.000 gezonde levensjaren
heeft gekost, waarvan 44.000 in Europa. Als je er een prijskaartje aan
zou hangen, zou dat neerkomen op een bedrag van 29 miljard euro. Bij de
berekening is uitgegaan van negen miljoen auto’s die tussen 2009 en 2015
in Europa en de Verenigde Staten zijn verkocht.
5 FEBRUARI
2016
Volkswagen sluit de boeken over 2015 nog niet af en heeft de
aandeelhoudersvergadering voorlopig uitgesteld. Er is nog teveel
onzekerheid over de financiële gevolgen van het schandaal. De
presentatie van de jaarcijfers zal dus later zijn dan 10 maart, zoals
eerder gepland, en ook de aandeelhoudersvergadering van 21 april wordt
verschoven. Volkswagen heeft 6,7 miljard gereserveerd, maar dat is
volgens ingewijden veel te weinig om claims en schikkingen te kunnen
betalen.
15 FEBRUARI 2016
Het Financieele Dagblad meldt in een groot stuk op de voorpagina dat
Nederland spil is in de wereldwijde schikking over het
Volkswagen-schandaal. Een Nederlandse stichting bereidt een wereldwijde
schikking voor. Een uitspraak in Nederland kan algemeen verbindend
worden verklaard voor de rest van de wereld. Ook de Amerikanen
participeren. Het gaat hier om een schikking door investeerders die
schade hebben geleden door de handelwijze van het bedrijf.
Het krantenartikel weet ook nog te melden dat de beurswaarde van VW
sinds september 2015 met 30 miljard is geslonken.
6 MAART 2016
Volgens de Duitse krant Bild am Sonntag wisten de huidige
bestuursvoorzitter en voorzitter van de toezichtsraad al op 8 september
dat Volkswagen tegenover de Amerikaanse autoriteiten het gebruik van
misleidende software had toegegeven. Dat is pikant omdat Pötsch als
voorzitter van de Raad van Commissarissen het interne onderzoek leidt.
9 en 10 MAART 2016
De hoogste man van Volkswagen in de Verenigde Staten, Michael Horn,
is opgestapt. Hij zat pas twee jaar op de post en kreeg grote bekendheid
toen hij na de bekendwording van het uitlaatgasschandaal publiekelijk
verkondigde dat zijn bedrijf de zaak had verknald. Hij was
daarna verantwoordelijk voor de afhandeling van de claims tegen het
bedrijf. Over de achtergronden van het vertrek is weinig bekend. Het zou
'in goed overleg' zijn overeengekomen, maar onduidelijk is wie het
initiatief heeft genomen.
Verder kondigde Volkswagen aan ongeveer 3000 administratieve banen te
gaan schrappen, de meeste daarvan in Duitsland.
De aandelenkoers van Volkswagen ging 9 maart verder naar beneden door de
aankondiging dat de Amerikaanse autoriteiten het onderzoek naar het
bedrijf uitbreiden. Onderwerp van onderzoek: mogelijk misbruik van
fiscale stimuleringsregelingen. Klanten kregen een subsidie als ze een
schone auto kochten. Nu is de vraag of die subsidie terecht is geweest.
De grote Duitse belegger Allianz Global Investors spant een rechtszaak
aan en sluit zich daarmee aan bij investeerders in andere landen. De
aanklacht luidt dat Volkswagen pas op 22 september naar buiten is
getreden, terwijl de fraude al eerder bekend was bij de bedrijfsleiding.
Naar verluidt zou Martin Winterkorn al in juli op de hoogte zijn
gebracht.
21, 22 en 23 APRIL
2016
Volkswagen en de autoriteiten in de Verenigde Staten hebben een
schikking getroffen over de compensatie aan Amerikaanse klanten die een
auto hebben gekocht met de zogeheten sjoemelsoftware. Het gaat om
600.000 klanten. Ze kunnen hun auto laten aanpassen of ervoor kiezen dat
de fabrikant de auto terugkoopt. Daarnaast zal Volkswagen investeren in
milieumaatregelen. Naar verluidt kost de schikking Volkswagen minimaal
één miljard dollar, maar mogelijk méér.
Het bedrijf heeft de eerdere voorziening van 6,7 miljard euro verhoogd
naar 16,2 miljard. Bij de presentatie van de jaarcijfers werd duidelijk
dat het bedrijf in 2015 een nettoverlies heeft geboekt van 1,6 miljard
euro, het grootste verlies in de geschiedenis van het bedrijf. In 2014
werd nog 11 miljard winst gemaakt. De omzet steeg daarentegen naar 213
miljard euro, dat is meer dan vijf procent meer dan het jaar ervoor.
In een bericht aan het personeel heeft VW-topman Müller geschreven dat
2016 een minstens zo moeilijk jaar wordt als het vorige. De problemen
zijn nog niet opgelost, maar hij gaat ervan uit dat het bedrijf de
crisis te boven zal komen.
Einde van dit overzicht.
|
Gerelateerde webpagina: |
|
|
|
|
Een stad in een stad die draait om auto's oktober 2004 - aanvulling april 2009 |
 |
 |
Volkswagens vitrine in
de revisie
november 2011 - laatste
aanvulling februari 2012 |
 |
|
|
De weg naar de top geplaveid met
sjoemelsoftware
juni 2017 |
 |
